hrvatski

Zastupljenost koloidnih mineralnih faza u recentnim sedimentima Jadrana i njihova uloga u biogeokemijskom kruženju tvari

U ovom radu istražen je mineralni sastav i zastupljenost mineralnih čestica koloidnih, a osobito nanometarskih dimenzija, u recentnim sedimentima iz različitih morskih okoliša jadranskog područja. Posebna pozornost posvećena je detaljnom istraživanju njihovih površinskih fizikalno-kemijskih, mineraloških, morfoloških i geokemijskih značajki. Također, istražen je utjecaj površinski vezanih organskih i anorganskih tvari na površinske fizikalno-kemijske značajke mineralnih čestica i njihova uloga u vezanju elemenata u tragovima. Dobiveni rezultati ukazali su da organska tvar uvjetuje stvaranje agregata s mineralnim česticama i njezinim uklanjanjem dolazi do porasta udjela glinovite komponente i smanjenja prosječne veličine čestica. Uklanjanje organske tvari uzrokovalo je porast SSA i CEC-a svih uzoraka, no istovremeno nije utjecalo na karakter naboja mineralnih čestica. Porast SSA i CEC-a sa smanjenjem veličine čestica posljedica je većeg udjela minerala glina i Fe i Mn oksida i oksihidroksida u sitnim frakcijama sedimenta, dok je intenzitet porasta SSA i CEC odraz zastupljenosti ovih mineralnih faza. Željezovi oksidi i oksihidroksidi, zbog velikih SSA, dodatno povećavaju ukupnu površinu uzorka. Ustanovljen je porast zastupljenosti metala asociranih s alumosilikatnom mineralnom fazom i Fe i Mn oksidima i oksihidroksidima prema sitnijim frakcijama. Uklanjanje Fe i Mn oksida i oksihidroksida ukazalo je na afinitet Co, Cu i Mo za Mn okside i oksihidrokside te As za Fe okside i oksihidrokside. Značajna zastupljenost karbonata u koloidnoj fazi utvrđena je u sedimentacijskom okolišu u kojem dolazi do njihovog autigenog formiranja. Nasuprot tome, u sedimentima u koje karbonati dolaze kao rezultat mehaničkog i kemijskog trošenja njihov udio u koloidnoj, a poglavito nanomineralnoj fazi je vrlo mali.

recentni sedimenti ; koloidna mineralna faza ; površinske fizikalno-kemijske značajke ; organska tvar ; Fe oksidi i oksihidroksidi ; elementi u tragovima

nije evidentirano