hrvatski

Procjena ekotoksičnosti kozmetičkih proizvoda na bazi površinski aktivnih tvari

Ispitana je ekotoksičnost devet komercijalnih površinski aktivnih tvari (šest anionskih, dvije amfoterne i jedne neionske) koje se upotrebljavaju u proizvodnji šampona za pranje kose, kao i ekotoksičnost osam šampona pripremljenih od tih površinski aktivnih tvari u različitim kombinacijama. Upotrijebljene su međunarodne normirane metode (ISO metode) i to: metoda za određivanje akutne toksičnosti na slatkovodni račić Daphnia magna Straus (Cladocera, Crustacea) i metode za određivanje toksičnih učinaka na rast planktonskih alga Selenastrum capricornutum (slatkovodna zelena alga) i Phaeodactylum tricornutum (morska alga kremenjašica). Postignuti rezultati su pokazali da se pojedinačne površinski aktivne tvari značajno razlikuju po toksičnosti na indikatorski organizam Daphnia magna (EC_50 3, 1 – 7, 8 mg/l aktivne tvari) dok su razlike u toksičnosti šampona bile znatno manje (EC_50 8, 0 – 9, 5 mg/l aktivne tvari). Koncentracije ispitanih površinski aktivnih tvari i šampona koje su prouzročile 50 %-tno smanjenje biomase planktonske slatkovodne alge u odnosu na kontrolni pokus bez dodatka ispitivane tvari ili pripravka (EbC50) kretale su se u granicama 1, 5 - 4, 4 mg/l za površinski aktivne tvari i 2, 1 - 8, 5 mg/l za šampone (izraženo na aktivnu tvar). Morska alga bila je znatno osjetljivija na površinsko aktivne tvari od slatkovodne alge (EbC_50 0, 27-1, 7 za površinski aktivne tvari i 0, 35-1, 25 za šampone). Prema dogovorenoj klasifikaciji kemijskih tvari i pripravaka s obzirom na moguće štetne učinke na okoliš, postignuti rezultati ukazuju da ispitane površinski aktivne tvari koje se upotrebljavaju u proizvodnji šampona treba ocijeniti kao “tvari toksične za vodeni ekosustav”.

površinski aktivne tvari; ekotoksičnost; šamponi; Daphnia magna; Selenastrum capricornutum; Phaeodactylum tricornutum

nije evidentirano