hrvatski

Histoenzimske i imunocitokemijske osobine X-stanica bazalne ploče posteljice kao parametar njihove funkcije u hipertenzivnoj trudnoći

X-stanice posteljice su fetalnog podrijetla i one su identične sa stanicama ekstraviloznog trofoblasta, jer su kao i ove imunocitokemijski obilježene s citokeratinom. X-stanice kao konstituent ekstraviloznog trofoblasta smještene su u fetalnom dijelu bazalne ploče, zatim se one nalaze u tzv. staničnim otocima i u placentnim septima. Stanice ekstraviloznog trofoblasta aktivno sudjeluju u formiranju uteroplacentnog krvotoka. Dinamika preformiranja spiralnih i bazalnih arterija gravidne maternice određena je s prodiranjem X-stanica u stijenku krvnih žila, i s dva vala endovaskularne migracije tih stanica u pravcu decidualnog, a polovicom trudnoće i miometralnog segmenta spiralnih arterija. U trudnoći ugroženoj s EPH-gestozom, izostane sekundarni val migracije endovaskularnog trofoblasta u miometralni segment, koji ostane tijekom trudnoće sužen s posljedicom hipoperfuzije intervilozuma i naknadnom hipoksijom posteljice i ploda. X-stanice krvnih žila bazalne ploče posteljice odlikuju se s izuzetno bogatom enzimskom aktivnosti, što čini ove stanice funkcionalno zrelim. Osobito je istaknuta aktivnost ključnih enzima u regulaciji krvnog tlaka, odnosno sustava renin-angiotenzin-aldosteron, što ovu populaciju stanica dodatno razlikuje od stanica viloznog trofoblasta. U ovome radu prikazani rezultati topografije i intenziteta depozicije finalnog produkta reakcije istraženih enzima pokazali su značajne razlike u stanicama ekstraviloznog i viloznog trofoblasta. Aktivnost istraženih hidrolaza u viloznom trofoblastu podliježe značajnim varijacijama, međutim je ona konstantna u stanicama ekstraviloznog trofoblasta. Aktivnost lisosomalnih hidrolaza, tipa leucin aminopeptidaze i N-acetil glukozamin idaze istaknuto je pozitivna u X-stanicama, dok je u viloznom trofoblastu negativna. Aktivnost beta glukuronidaze pokazala je umjerenu aktivnost u stanicama ekstraviloznog trofoblasta, a u viloznom trofoblastu je bila slabo istaknuta ili negativna. Intenzivna aktivnost prostaglandin E2 dehidrogenaze u vidu jako istaknute mikrosomalne reakcije zapažena je isključivo u X-stanicama bazalne ploče, i to osobito u perivaskularnim nakupinama stanica. Od svih istraženih enzima, jedino je membranska aktivnost alkalne fosfataze bila istog intenziteta u stanicama ekstraviloznog i viloznog trofoblasta, ali diskontinuirana u viloznom trofoblastu na mjestima nakupljanja periviloznog fibrinoida. Iz ovog istraživanja proizlazi da X-stanice koje sudjeluju u preformiranju spiralnih arterija u uteroplacentne krvne žile pokazuju intenzivnu aktivnost enzima koji su aktivno uključeni u renin-angiotenzin-aldosteron sustav. Izostanak penetracije ovih stanica u stijenku spiralnih arterija u EPH-gestozi, što ujedno znači i gubitak njihovog intimnog kontakta s krvi trudnice, implicira i praktičko značenje ovog zapažanja.

X-stanice; histoenzimske i imunocitokemijske osobine; bazalna ploča posteljice; hipertenzivna trudnoća

nije evidentirano