hrvatski

Biološki aktivne tvari u ribi i školjkašima: rizik i korisni učinci konzumacije hrane morskog porijekla

Ribe i školjkaši imaju izrazito pozitivan utjecaj na zdravlje ljudi. Korisni učinci konzumacije hrane morskog porijekla pripisuju se omega-3 masnim kiselinama, vitaminima (A, D, B12)koji su vezani uz lipidnu frakciju, te selenu (antioksidans). Ipak, hrana morskog porijekla može sadržavati brojne kontaminante akumulirane u njihovom tkivu. Zbog toga ribe i školjkaši mogu biti potencijalno glavni izvor izloženosti različitim toskičnim spojevima uključujući teške metale (živa), metaloide (arsen) i postojane organske onečišćujuće tvari (dioksin, poliklorirane difenile i njihove metabolite). Osim kemijskim spojevima iz okoliša, školjkaši i riba mogu biti kontaminirani i s toksinima porijeklom iz fitoplanktonskih algi, a njihova konzumacija uzrokuje nekoliko vrsta trovanja u ljudi. Nasuprot trovanju uzrokovanom morskim toksinima i polutantima, histaminsko trovanje nastaje kao posljedica konzumacije ribe koja sadrži visoke koncentracije histamina i drugih biogenih amina (putrescin, tiramin, kadaverin)uslijed kvarenja. Klinički simptomi trovanja nakon konzumacije toksičnih ili kontaminiranih morskih organizama su specifični, ovise o toksičnoj supstanci, njenoj dozi i metabolitima, kao i o zdravstvenom statusu konzumenta, te su u rasponu od blagih i akutnih reakcija do kroničnih i po život opasnih stanja.

ribe; školjkaši; kontaminanti; histaminsko otrovanje; toksini školjkaša; rizik

nije evidentirano

engleski

Biologically active compounds in fish and shellfish: risks and benefits of seafood consumption

Ribe i školjkaši imaju izrazito pozitivan utjecaj na zdravlje ljudi. Korisni učinci konzumacije hrane morskog porijekla pripisuju se omega-3 masnim kiselinama, vitaminima (A, D, B12)koji su vezani uz lipidnu frakciju, te selenu (antioksidans). Ipak, hrana morskog porijekla može sadržavati brojne kontaminante akumulirane u njihovom tkivu. Zbog toga ribe i školjkaši mogu biti potencijalno glavni izvor izloženosti različitim toskičnim spojevima uključujući teške metale (živa), metaloide (arsen) i postojane organske onečišćujuće tvari (dioksin, poliklorirane difenile i njihove metabolite). Osim kemijskim spojevima iz okoliša, školjkaši i riba mogu biti kontaminirani i s toksinima porijeklom iz fitoplanktonskih algi, a njihova konzumacija uzrokuje nekoliko vrsta trovanja u ljudi. Nasuprot trovanju uzrokovanom morskim toksinima i polutantima, histaminsko trovanje nastaje kao posljedica konzumacije ribe koja sadrži visoke koncentracije histamina i drugih biogenih amina (putrescin, tiramin, kadaverin)uslijed kvarenja. Klinički simptomi trovanja nakon konzumacije toksičnih ili kontaminiranih morskih organizama su specifični, ovise o toksičnoj supstanci, njenoj dozi i metabolitima, kao i o zdravstvenom statusu konzumenta, te su u rasponu od blagih i akutnih reakcija do kroničnih i po život opasnih stanja.

fish; shellfish; contaminants; histamine poisoning; algal toxins; risk

nije evidentirano