poljski

Wyróżniki normy skodyfikowanej i normy uzualnej we współczesnym chorwackim języku standardowym

We współczesnym języku chorwackim współistnieją dwie odmiany języka standardowego: jedna z nich oparta jest na skodyfikowanej normie (tzw. wysoka odmiana), druga natomiast różni się od standardu poszczególnymi elementami praktycznie na wszystkich poziomach języka (tzw. niska odmiana). Jak dotąd nie zostały jeszcze przeprowadzone badania, które by pokazały, w jaki sposób powstała niska odmiana: poprzez derywację z odmiany wysokiej, poprzez rozwój językowego uzusu, któremu wydawnictwa poradnikowe nie poświęciły wystarczająco uwagi czy też jest ona rezultatem prób przybliżenia się do, od samego początku nazbyt wymagającej normy która, w istocie nigdy, wyjąwszy wąski krąg specjalistów, nie była realizowana ani akceptowana/stosowana. Pewne jest natomiast, że chodzi o odmianę języka uważaną przez ogół użytkowników za przeciętną, codzienną, ogólną i chorwacką. Niska odmiana języka dominuje obecnie wśród użytkowników języka chorwackiego – większość styka się z nią już we wczesnym dzieciństwie, zarówno poprzez media (telewizja, radio, film, prasa, Internet), jak i w rozmaitych instytucjach, w tym w instytucjach oświatowych. Praca prezentuje wyróżniki obu odmian oraz wartości stylistyczne, jakie im przypisuje przeciętny użytkownik języka oraz przedstawia domeny językowe, w których się ich używa.

chorwacki język standardowy; norma; uzus; odmiana; stylistyka; domeny językowe

Rad je kao predavanje prezentiran na skupu Norma i antinorma w wielkich i małych językach współczesnej Slavii, održanom od 15-16.09.2011.g., Opole, Poljska.