srpski

Antibakterijska aktivnost prirodnog zeolita i mogućnost primene u tercijarnoj obradi otpadne vode

Postupci za uklanjanje teških metala iz otpadnih voda predmet su mnogih istraživanja s obzirom na štetne efekte koje teški metali izazivaju po životnu sredinu. Joni teških metala nisu biodegradabilni i imaju svojstvo da se akumuliraju u živim organizmima izazivajući toksične efekte. Proces sorpcije danas se smatra jednim od najpogodnijih postupaka za uklanjanje jona teških metala iz otpadnih voda, a prirodni minerali smatraju se vrlo pogodnim sorbentima. Zeoliti su jedan od mineralnih resursa R. Srbije koji nije iskorišćen u meri koju zaslužuje. U pitanju je mineral velikog adsorpcionog kapaciteta, velike specifične površine, netoksičan i sa gledišta životne sredine prihvatljiv u svakom pogledu. Prirodni zeolit iz rudnika Zlatokop (Vranjska Banja) u svojoj kristalnoj rešetki sadrži jone natrijuma, magnezijuma i kalcijuma koji nisu štetni po životnu sredinu, a lako se mogu izmeniti štetnim katjonima iz vodenog rastvora. Naša prethodna ispitivanja pokazala su da prirodni zeolitni tuf iz rudnika Zlatokop ima veliki kapacitet vezivanja jona Ni(II), Cu(II) i Zn(II) iz vodenih rastvora. Rezultati saopšteni u ovom radu pokazaće da nakon što postane obogaćen ovim jonima, istrošeni zeolitni tuf može da se dalje koristi jer ispoljava antibakterijsku aktivnost. U radu je ispitana antibakterijska aktivnost zeolitnog tufa koji sadrži (mas.%) - 2, 60 Cu(II), 1, 47 Zn(II) ili 0, 52 Ni(II) u odnosu na Escherichia coli i Staphylococcus aureus nakon 1 i 24 h kontakta zeolita u tri vodena medijuma: Luria Bertani, sintetičke otpadne vode i realnog sekundarnog efluenta. Utvrđeno je da zeolitni tuf obogaćen bakrom i cinkom pokazuje odličnu antibakterijsku aktivnost, jer smanjuje broj bakterija za šest redova veličine u sekundarnom efluentu. Pri tome, ne dolazi do izluživanja toksičnih Cu(II)- i Zn(II)-jona u vodeni rastvor. Zeolitni tuf obogaćen Ni(II)-jonima ispoljava najslabiju antibakterijsku aktivnost i nije pogodan kao dezinficijens. Osim slabe antibakterijske aktivnosti, u slučaju ovog uzorka dolazi do izluživanja Ni(II)-jona u vodeni rastvor.

E. coli; S. aureus; antibakterijska aktivnost; prirodni zeolit

nije evidentirano