hrvatski

Adaptacija PANAS-X uz primjenu teorije odgovora na zadatke

Široka upotreba skala PANAS–X (Watson, Tellegen i Clark, 1994) u području istraživanja afekta dovela je do prijevoda i adaptacije ovog instrumenta za primjenu na hrvatskom govornom području (Knezović i sur., 2004). Instrument je konstruiran u svrhu mjerenja dva faktora višeg reda (pozitivni i negativni afekt) te 11 faktora niže razine (skale negativnih afektivnih stanja: strah, neprijateljsko raspoloženje, krivnja, tuga ; skale pozitivnih afektivnih stanja: veselost, samouvjerenost, pažljivost ; te skale ostalih afektivnih stanja: sramežljivost, umor, mirnoća, iznenađenost). U dosadašnjem postupku adaptacije hrvatske verzije PANAS-X rezultati su pokazali da je na razini generalnih faktora pozitivnog i negativnog afekta faktorska struktura sukladna očekivanoj. Međutim, analiza rezultata na skalama specii čnih afektivnih stanja (faktorska struktura i razumijevanje čestica) ukazala je na potrebu za daljnjom prilagodbom instrumenta (Knezović i sur., 2007). Stoga je cilj ovog istraživanja: 1) povećati razumljivost čestica skala specii čnih afektivnih stanja PANAS-X, 2) provjeriti postoji li pristranost čestica s obzirom na dob i razinu obrazovanja, 3) provjeriti faktorsku strukturu ove verzije PANAS-X. Nakon korekcije prijevoda onih čestica koje su sudionici u prethodnim istraživanjima označili kao nejasne, prikupljeni su podaci o samoprocjeni trenutnog raspoloženja te razumijevanju čestica na uzorku sudionika (N=620) u rasponu dobi 18-60 godina. Na temelju proporcija točnih odgovora o značenju pojedine čestice provedena je analiza pristranosti čestica u kontekstu teorije odgovora na zadatke (eng. item response theory). Rezultati faktorske analize samoprocjena raspoloženja ukazuju na postojanje dva faktora višeg reda koji se mogu interpretirati kao pozitivni i negativni afekt. Na razini skala specii čnih afektivnih stanja, raspravlja se o korisnosti i poteškoćama primjene teorije odgovora na zadatke u odabiru čestica prilikom adaptacije instrumenta za samoprocjenu afektivnih doživljaja. Naznačene su teorijske implikacije i mogućnosti primjene ovog instrumenta.

pozitivni afekt; negativni afekt; PANAS-X; teorija odgovora na zadatke

nije evidentirano