hrvatski

Primjena regulatora rasta u voćarstvu

Regulatori rasta su sintetički proizvodi koji preko biosinteze i prijenosa hormona rasta utječu na fiziološke procese rasta i rodnosti. Regulatori rasta podjeljeni su prema načinu njihova djelovanja. Tako su poznata regulatori rasta koji djeluju posredno preko auksina, giberilina i citokinina odnosno one koji djeluju preko etilena. Od auksinskih regulatora rasta koji se primjenjuju u voćarstvu poznata su naftiloctena kiselina (NAA), amid naftiloctene kiseline (NAD) i indol maslačna kiselina (IBA). Sredstva iz grupe NAD( Diramid i Amid thinw) primjenjuju se za prorjeđivanje plodova u najranijojn fazi rasta ploda (4-6 mm). Sredstva iz grupe NAA (Dirager)primjenjuju se također za prorjeđivanje plodova u fenofazi debljine plodova 8-10 mm. Pored toga primjenju se pred berbu u cilju sprečavanja opadanja plodova (Obsthormon 24a). Sredstava iz grupe IBA koriste se za posješivanje ukorijenjavanja zreli I zelenih reznica. Od giberilinski pripravaka poznata su sredstva na bazi giberilinske kiseline GA3. Uloga GA3 je pospješivanje rasta, zametanja plodova, partenokarpije, klijanja i ublažavanje šteta od pojave mraza. U voćarstvu se najčešće upotrebljavaju u cvatnji i nakon cvatnje (Giberilin). Pored GA3 koristi se GA 4-7 (Gerlagib LG) koji se u voćarstvu upotrebljava radi izduživanja plodova (Red Delicious), sprečavanje pojave rđe (Golden Delicious) te izduživanje ploda i homogenost cvatnje (Gala). Od regulatora rasta koji remeti rad giberilina je Prohexadon-Ca (Regalis).. Njegova uloga je u kočenju rasta posebice kada zbog određeni uvijeta dođe do izostanka rodnosti. Primjenjuju se nakon cvatnju fenofazi porasta mladica Regulatori rasta iz grupe citokinina upotrebljavaju se radi pospješivanja razgranjavanja te prorjeđivanja plodaova (GerBa 4 LG, Maxcel u promjeru ploda 10-15 mm)). Od regulatora iz grupe etilena poznata su sredstva za prorjeđivanje plodova, poticanje diferencijacije, ubrzanog dozrijevanja te olakšavanja strojne berbe ((Ethrel). Pored toga radi boljeg čuvanja plodova uporebljava se sredstvo čija je namjena sprečiti djelovanje etilena. Regulator za tu namjenu koristi se 1-metil ciklo propen (MCP), a postupak je nazvan SmartFresh.

regulatori rasta; hormoni; voćke; prorjeđivanje; dozrijevanje; čuvanje

nije evidentirano