hrvatski

Provjera hipoteze o postojanju o postojanju efekta prostorno-kvalitativne veze (SQUARC efekt)

Efekt prostorno numeričke veze ili SNARC efekt očituje se u tome da na relativno male numeričke oznake brže reagiramo lijevom rukom, dok na relativno velike numeričke oznake brže reagiramo desnom rukom te se objašnjava kodiranjem numeričkih veličina na mentalnoj numeričkoj liniji kod koje su brojčane oznake veličine, počevši od najmanje, reprezentirane s lijeva na desno. Neki autori smatraju da SNARC efekt nije ekskluzivno vezan uz procesiranje numeričkih oznaka veličine, već se može generalizirati i na procesiranje drugih oznaka kvantiteta (Walsh, 2003) što se označava SQUARC efektom (engl. Spatial-Quantitive Association Between Response Codes), tj. efektom prostorno-kvantitativne veze. SQUARC efekt implicira da bi reakcije na podražaje s niskom oznakom kvantiteta – bez obzira je li kvantitet izražen brojčano ili nekako drugačije – trebale biti brže lijevom rukom, dok bi reakcije na visoke oznake kvantiteta trebale biti brže desnom rukom. Cilj ovog istraživanja bio je: (1) provjeriti postojanje SQUARC efekta koristeći veličinu vidnog kontrasta kao oznaku kvantiteta i (2) usporediti izraženost SQUARC i SNARC efekta. Provedena su dva eksperimenta u kojima su sudjelovali isti ispitanici. U prvom eksperimentu (SQUARC efekt) korišteni podražaji razlikovali su se u veličini vidnog kontrasta, definiranog kao kontrast luminacije ciljnog podražaja i podloge na kojoj je prikazan. U drugom eksperimentu (SNARC efekt), podražaji su bili arapski brojevi. Obrada rezultata pokazala je postojanje SNARC efekta: dobivena je značajna interakcija veličine znamenke i prostornog koda odgovora u očekivanom smjeru i za brzinu reakcije (F=29, 052 ; df=1/20, p<0.01) i za broj pogrešaka (F=29, 052 ; df=1/20, p<0.01). Rezultati eksperimenta u kojem su kao oznake kvantiteta korišteni podražaji različite luminacije, ne potvrđuje postojanje SQUARC efekta. Nije nađena značajna interakcija veličine kontrasta i spacijalnog koda odgovora niti u analizi brzine reakcije (F=0, 560 ; df=1/20, p>0.05), niti kod broja pogrešaka (F=1, 150 ; df=1/20, p>0.05).

squarc efekt; snark efekt; vrijeme reakcije; mentalna brojčana linija

nije evidentirano