engleski

Characterization of organic compounds in sediments of the Sava river with related system of gas chromatography/mass spectrometry

U ovom radu je opisana karakterizacija najvažnijih organskih zagađivala u sedimentima rijeke Save (područje od granice sa Slovenijom do granice sa BiH). Organska zagađivala određivana su vezanim sustavom plinska kromatografija-spektrometrija masa. Identificiran je veliki broj različitih nepolarnih i srednje polarnih spojeva od kojih treba posebno naglasiti n–alkane i nerazdvojenu kompleksnu smjesu (NKS), policikličke aromatske ugljikovodike (PAH), linear alkilbenzene (LAB) koji su dobri indikatori zagađenja otpadnim vodama i diizopropilnaftalene (DIPN) kao spojeve nepolarne frakcije, te spojeve iz srednje polarne frakcije kao što su zasićene masne kiseline, ftalati i steroli koji su dobar indikator fekalnog zagađenja. Na kromatogramima nepolarne frakcije dominira nerazdvojena kompleksna smjesa čija se koncentracija kretala u rasponima od 10-100 ng/g. Koncentracije PAH-ova iznosile su do 260 ng/g (krizen), a bile su najviše nizvodno od Siska što se može objasniti utjecajem rafinerije nafte u Sisku. U srednje polarnoj frakciji među najzastupljenije spojeve spadaju steroli čije su se koncentracije kretale od 23 000-45 000 ng/g. Osim procjena koncentracija pojedinih spojeva, u ovom radu prikazani su i specifični omjeri pojedinih spojeva koji služe za procjenu izvora izvora zagađenja. Prema tome valja spomenuti indeks preferencije ugljika (CPI) koji se koristi za procjenu udjela biosintetskih ugljikovodika porijeklom od viših biljaka te omjer supstituiranih i nesupstituiranih PAH-ova kao pokazatelj pretežito naftnog zagađenja.

GC/MS; organic compounds; Sava river; sediments

nije evidentirano