hrvatski

Uloga tla krškog polja na zaštitu podzemnih voda u slivu Jadra i Žrnovnice

U zaštiti podzemnih voda vrlo veliku ulogu ima tlo, osobito ako se radi o zoni krša u kojoj zbog specifičnih krških karakteristika može lako doći do onečišćenja i zagađenja podzemnih voda. Osim u krškim poljima, tlo je u kršu vrlo slabo razvijeno. Jedno od krških polja od velike važnosti je i Dugopolje, geografski smješteno nekoliko kilometara sjeveroistočno od Splita. Ono je prekriveno zemljom crvenicom te predstavlja sabirnu zonu slijevnih podzemnih voda rijeka Jadro i Žrnovnice. Tim vodama se opskrbljuje grad Split, mještani Dugopolja i okolice te mještani naselja Žrnovnice. Cilj ovog rada je bio analizirati uzorke tla uzete iz bušotine na Dugopolju, te ustanoviti na temelju dobivenih analitičkih podataka kolika je sposobnost tla dotičnog krškog polja da efikasno štiti podzemne vode od onečišćenja i zagađenja. Izmjerena ja pH vrijednost tla te ukupne i izmjenjive koncentracije pojedinih elemenata (Ca, Mg, K, Na, Mn, Fe, Pb, Cd i As). Poseban naglasak je stavljen na toksične metale opasne po ljudsko zdravlje, kao što su Pb, Cd i As te njihovo ponašanje u tlu. Mjerene su i koncentracije aniona kao što su SO42-, PO43-, Cl-, NO3- i NH4+ koji ukazuju na kontaminaciju vode. Na temelju izmjerenih koncentracija izmjenjivih kationa (Ca, Mg, K, Na) izračunat je i kapacitet izmjenE kationa (CEC). Prema dobivenim podacima, ustanovljeno je da tlo Dugopolja, na temelju mineraloškog sastava (kvarc, gline, tinjci te amorfni oksidi i hidroksidi Fe, Al i Mn), pH vrijednosti i puferiranosti karbonatnim ionima, efikasno štiti slijevne vode Jadra i Žrnovnice.

podzemne vode; krško polje; tlo; Jadro i Žrnovnica; crvenica; minerali glina; toksični metali

nije evidentirano