hrvatski

Benzotiazolska cijaninska bojila: sinteza i spektroskopska karakterizacija

Cijaninska bojila su skupina fluorescentnih bojila sa širokom upotrebom: kao fotosenzibilatori, biomedicinksi indikatori te laserska bojila. U ovom radu višestupanjskom sintezom priređena su tri monometinska i tri trimetinska cijaninska bojila. Prvo su priređene i spektroskopski karakterizirane nove kvaterne soli supstituiranih benzotiazola i to: N-metil-6-acetilamino-2-metilbenzotiazolium tosilat (4) u iskorištenju od 44%, N-metil-2-metilbenzotiazolium tosilat (5) u iskorištenju od 77%, N-metil-6-nitro-2-metilbenzotiazolium tosilat (6) u iskorištenju od 71%, N-metil-6-nitro-2-merkaptometilbenzotiazolium tosilat (8), N-metil-2-merkaptometilbenzotiazolium tosilat (9) u iskorištenju od 95%. Reakcijom odgovarajućih kvaternih soli supstituiranih benzotiazola priređena su nova monometinska cijaninska bojila u izvrsnim iskorištenjima i to: bis(N-metilbenzotiazol-2-il)monometinium tosilat (10) u iskorištenju od 75%, 6-acetilamino-bis(N-metilbenzotiazol-2-il)monometinium tosilat (11) u iskorištenju od 86% i 6-nitro-bis(N-metilbenzotiazol-2-il)monometinium tosilat (12) u iskorištenju od 71%. Reakcijom odgovarajućih supstituiranih 2-metilbenzotiazolium tosilata s 3-etil-o-formatom priređena su nova trimetinska cijaninska bojila u izvrsnim iskorištenjima i to: bis(N-metilbenzotiazol-2-il)trimetinium tosilat (13) u iskorištenju od 71%, 6-acetilamino-bis(N-metilbenzotiazol-2-il)trimetinium tosilata (14) u iskorištenju od 74% i 6-nitro-bis(N-metilbenzotiazol-2-il)trimetinium tosilat (15) u iskorištenju od 80%. Novopriređena monometinska cijaninska bojila su žutog tona, dok su trimetinskim cijaninskim bojilima tonovi od boje ciklame do ljubičastih. Na temelju UV/Vis apsorpcijskih karakteristika (ε, λmax), novopriređeni, do sada neopisani spojevi zanimljivi su za daljnje ispitivanje njihovih bojadisarskih svojstava. Također, na osnovi apsorpcijskih svojstava i fluorescentnih svojstava otopina, novopriređeni supstituirani monometinski i trimetinski spojevi mogli bi biti zanimljivi kao fluorescentni indikatori na biološkim supstratima.

benzotiazoli; cyaninska bojila; sinteza

nije evidentirano