engleski

External decks - a tipology in trend

Članak ispituje tipologiju vanjske galerije u višestambenim zgradama, prednosti i mane, odnos sa važećim pravilnicima u Hrvatskoj i pojavnost ove tipologije u recentnim realizacijama na ovim prostorima. U tipologiji višestambenih zgrada vanjska galerija kao način povezivanja stambenih jedinica prema nekim autorima javlja se prvo u Americi, iako su već i srednjovjekovne nastambe za veći broj obitelji koncipirane na tom tragu. Ovaj tip višestambene zgrade nastaje kao jeftinija varijanta povezivanja stambenih jedinica u jednu cjelinu, smanjivanjem broja vertikala – stubišnih jedinica. Duljinu tog vanjskog hodnika određuju najčešće protupožarni propisi koji određuju maksimalnu udaljenost između ulaznih vrata stana i stubišta – uobičajena norma je tridest metara. Ovaj tip stanovanja ima veliki broj podtipova kao – duplex, triplex. denivelirane galerije, odmaknute galerije i sl. Tipologija vanjske galerije svoje prednosti može prikazati i kao mane i obratno. Najčešće spominjana prednost ekonomičnosti ovoga tipa radi uštede na broju stubišnih jedinica po stanu ( velik broj jedinica vezanih na jednu horizontalnu komunikaciju ) može biti mana ako se riješenjem jako narušava intimitet prostorija orijentiranih na tu zajedničku poveznicu stanova. Prednost ove tipologije koja kod nekih riješenja može pružiti osjećaj individualizacije stambene jedinice ( efekt “ kućice u cvijeću” ) često prati porast troškova izvedbe stana radi većeg broja vanjskih zidova nego što je to slučaj kod višestambene zgrade. U pravilniku za POS u Hrvatskoj “ projektantima se ne prvenstveno ne preporuča upotreba galerijskog sustava komuniciranja radi velikih komunikacijskih površina i nepovoljnih koeficijenata ekonomičnosti… … .. U slučaju upotrebe galerije preporuča se samo zatvorena i ventilirana galerija u obliku duplex i triplex sustava. “ Paradoks današnjice u Hrvatskoj govori o upravo obrnutoj situaciji u praksi, gdje višestambene zgrade građene tipologijom vanjskih galerija i njezinih podtipova predstavljaju znatan opus izvedenih zgrada pa i nagrađivanih realizacija na području stanovanja. Razlog tome leži najvjerojatnije u mogućnostima ovoga tipa da ponude “ radikalno sadržajni pristup “ koji kod višestambenih zgrada želi uvesti privid individualnog staovanja uz već poznate prednosti tipologije vanjske galerije.

War-damaged housing; Croatia; traditional housing model; reconstruction

nije evidentirano