hrvatski

Korelacija hemodinamskih varijabli i koncentracije prohormona atrijskog natriuretskog peptida [ProANP(1-98)] iz desnoga atrija kod septičnih bolesnika

Nasuprot mnogobrojnim studijama na bolesnicima s ishemičnom bolesti srca i kardijalnom dekompenzacijom, uloga pojedinih natriuretskih peptida rijetko je analizirana kod septičnih bolesnika. Implicirana je povezanost  -ANP s hemodinamskim parametrima i prognostički značaj BNP, dok istraživanja koje analiziraju ProANP(1-98) kod bolesnika sa sepsom, prema našim saznanjima, nisu publicirana. Stoga smo kod 40 kirurških bolesnika koji su ispunjavali kriterije za dijagnozu sepse (N=7), teške sepse (N=7) i septičnog šoka (N=26) odredili razinu ProANP(1-98) iz proksimalnog kraja plućnog arterijskog katetera, tj iz desne pretklijetke gdje se secernira atrijski natriuretski peptid. Razinu ProANP(1-98) usporedili smo s hemodinamskim parametrima mjerenima neposredno nakon vađenja uzorka krvi iz plućnog katetera. Razina ProANP(1-98) uspoređivana je također sa svim standardnim biokemijskim parametrima, te kliničkim ljestvicama za procjenu statusa bolenika, APACHE II i MODS. Rezultati statističke analize ukazuje na povezanost razine ProANP(1-98) i hemodinamskih parametara: sa srednjim arterijskim tlakom (r=-0.5, p=0.001), srčanim indeksom (r=-0.56, p=0.005), te parametrima koji uključuju srčani indeks, dopremom (r=-0.73, p=0.0006) i potrošnjom kisika (r=-0.49, p=0.018). Korelacija udarnog rada lijeve klijetke i razine ProANP(1-98) analizirana je metodom multiple regresije i u multivarijantnoj analizi u statističkom modelu drveta. U oba je modela razina peptida negativno korelirana s radom lijeve klijetke. Osim u krvožilnom, ProANP(1-98) je involviran i u patofiziološkim promjenama u plućnom i bubrežnom sustavu septičnih bolesnika. Povišen je kod bolesnika koji ispunjavaju kriterije za dijagnozu ARDS-a, ali je statistička značajnost dosegnuta samo drugi dan. Nije uočena povezanost s uporabom mehaničke ventilacije, niti s primjenom ili visinom PEEP-a. Visoka negativna korelacija je ustanovljena s izračunatim klirensom kreatinina u svim danima, što je vjerojatno povezano s renalnom eliminacijom ProANP(1-98). Analiza vrijednosti ProANP(1-98) među grupama bolesnika sa sepsom, teškom sepsom i septičnim šokim pokazuje da razina peptida viša u grupi sa septičnim šokom, nego u druge dvije skupine. Statistička značajnost postignuta je samo prvi dan između bolesnika sa teškom sepsom i sepsom (p=0.02), te između bolesnika u septičnom šoku i onih s izoliranom sepsom (p=0.017). Rezulatat potvrđuje da se entitet sepse patofiziološki bitno razlikuje od teške sepse i septičnog šoka. Usporedba s kliničkim bodovnim ljestvicama, APACHE II i MODS pokazuje značajnu povezanost u svim danima, što ukazuje na prognostički značaj ProANP(1-98). Dalja analiza svih biolemijskih i hemodinamkih parametara te kliničkih bodovnih ljestvica potvrđuje da je ProANP(1-98) među parametrima koji su povišeni kod umrlih. ProANP(1-98) je značanjno viši kod umrlih prvi (p=0.030), drugi (p=0.006) i treći dan (p=0.05). “ Receiver Operating Characteristic” analiza također ukazuje da je ProANP(1-98) jedan od najosjetljivijih prediktora mortaliteta u prva dva dana opservacije. “ Cutoff” vrijednost od 4700 fmol/mL prvi dan razdvaja preživjele od umrlih sa specifičnošću od 45% i senzitivnošću od 85%. Drugi dan vrijednost ProANP(1-98) od 3200 diskriminira preživjele od umrlih sa specifičnošću od 65% i senzitivnošću od 75%. Rezulati studije ukazuju da je ProANP(1-98) značajno uključen u patofizološke procese na više organskih sustava tijekom teške sepse i septičnog šoka. Povezanost s hemodinamskim parametrima nalaže studije s ehokardiografijom i radionukleotidnom kineangiografijom koje bi preciznije objasnile negativnu korelaciju s udarnim radom lijeve klijetke i srčanim indeksom. Visoka osjetljivost u predikciji mortaliteta indicira dalja istraživanja na većem broju bolesnika kojima bi se definitivno utvrdio relativni prognostički značaj ProANP(1-98) prema drugim natriuretskim peptidima i ostalim poznatim prediktorima smrtnosti septičnih bolesnika

ProANP(1-98); hemodinamski parametri; sepsa; kateter za plućnu arteriju

nije evidentirano