engleski

C-reactive protein as a biomarker for severe stenosis of cerebral arteries

Uvod. Nedavne spoznaje ukazuju da C-reaktivni protein (CRP) kao nespecifični upalni biomarker aktivno doprinosi svim stupnjevima aterogeneze. Mjerenje serumske razine CRP-a visoko-osjetljivim metodama može ukazati na subklinička upalna stanja krvožilnog sustava. Cilj ove studije bio je ispitati odnos serumske koncentracije CRP-a i stupnja razvoja aterosklerotskih promjena objektivno utvrđenog prema angiografskim kriterijima hemodinamske značajnosti stenoze metodom digitalne suptrakcijske angiografije u odnosu na kontrolnu grupu s normalnim moždanim arterijama prema ultrazvučnom nalazu. Ispitanici i metode. Lipidni status i koncentracija CRP-a određeni su u serumu 119 bolesnika u dobi od 40-83 g. (medijan 66 g.) sa stenozom ekstrakranijalnih moždanih arterija utvrđenom angiografski i uspoređeni s kontrolnom grupom ispitanika u dobi od 44-82 g. (medijan 61 g.), za koju su ultrazvučnim pregledom nađene normalne moždane arterije. Kod 73 bolesnika utvrđen je stupanj stenoze manji od 70% širine lumena, a kod 46 bolesnika veći od 70% širine lumena ili obliteracija. Koncentracije CRP-a određene su lateks imunoturbidimetrijskom meodom visoke osjetljivosti na analizatoru Olympus AU 600, reagensima Olympus. Nepreciznost u seriji iskazana kao koeficijent varijacije (KV) bila je 1.98% u koncentracijskom području od 2.37 mg/L. Nepreciznost iz dana u dan za koncentracijsko područje od 1.30 mg/L i 16.00 mg/L izražena kao KV bila je 4.1% odnosno 2.7%. Rezultati. U grupi bolesnika s stenozom moždanih arterija CRP pokazuje porast u odnosu na kontrolnu grupu (medijan 1.8 mg/L u grupi sa stupnjem stenoze manjim od 70% i 3.4 mg/L u grupi sa stupnjem stenoze većim od 70% u odnosu na 1.5 mg/L u kontrolnoj grupi, p<0.05). Utvrđena je statistički značajna povezanost između koncentracije CRP-a i omjera ukupnog kolesterola i HDL-kolesterola (r=0.25, p<0.05) u grupi bolesnika sa stenozom manjom od 70%, a u grupi bolesnika sa stenozom većom od 70% sa ukupnim kolesterolom, omjerom ukupnog kolesterola i HDL-kolesterola i indeksom ateroskleroze (r=0.304, 0.423, 0.341). Logistička regresiona analiza pokazala je značajnu povezanost C-reaktivnog proteina sa stupnjem stenoze većim od 70%. Zaključak. Dobiveni rezultati ukazuju da se povišene koncentracije CRP-a koje su još unutar granica referentnog intervala, mogu smatrati dodatnim diskriminirajućim biokemijskim pokazateljem visokog stupnja stenoze moždanih arterija.

Cerebral arteries; stenosis; C-reactive protein; digital subtraction angiography

nije evidentirano