hrvatski

Eterično ulje i glikozidno vezani hlapljivi spojevi iz ploda maklure, Maclura pomifera (Raf.) Schneid.

U ovom diplomskom radu je ispitan sastav i sadržaj slobodnih i glikozidno vezanih hlapljivih spojeva iz ploda maklure, Maclura pomifera (Raf.) Schneid. Vodenom destilacijom, su izolirani slobodni hlapljivi spojevi (eterično ulje). Gravimetrijski je određen maseni udio eteričnog ulja koji iznosi 0, 023% (w/w). Sastav eteričnog ulja određen je spregnutom tehnikom plinska kromatografija-spektrometrija masa (GC-MS) uz identifikaciju spojeva, preko retencijskog vremena na dvije kolone različite polarnosti i spektrometrijom mase. Ukupno je identificirano 43 spoja, a najzastupljeniji među njima su elemol (19, 2%), 1-dodekanol (9, 7%), trans-kariofilen (5, 6%) i n-heksil-heksanoat (5, 4%). U cilju identifikacije što većeg broja spojeva provedeno je frakcioniranje eteričnog ulja na mikrokoloni, te su dobivene dvije frakcije: prva frakcija s nepolarnim ugljikovodicima, a druga s oksidiranim spojevima. Sastav frakcija je određen spregnutom tehnikom GC-MS. Glikozidno vezani hlapljivi spojevi podvrgnuti su enzimskoj hidrolizi uz β -glukozidazu s ciljem oslobađanja vezanih aglikona. Sastav i sadržaj slobodnih aglikona ispitan je (po prvi puta) spregnutom tehnikom GC-MS. Prinos slobodnih aglikona iznosi 10 mg kg-1 ploda maklure. Ukupno je identificirano 39 spojeva među kojima su najzastupljeniji eugenol (9, 9%) i p-krezol (9, 7%). Među aglikonima i eteričnim uljem ploda maklure zastupljeni su slijedeći spojevi: 1)alifatski alkoholi, kiseline i aldehidi: aglikoni (27, 6%), eterično ulje (28, 3%) ; 2)fenilpropanski derivati i odgovarajući spojevi: aglikoni (36, 0%), eterično ulje (5, 1%) ; 3)mono- i seskviterpeni: aglikoni (15, 5%), eterično ulje (55, 2%) ; 4)ostali spojevi: aglikoni (1, 6%). Usporedbom kemijskog sastava eteričnog ulja i aglikona oslobođenih enzimskom hidrolizom pronađeno je 12 zajedničkih spojeva. To su: 1-heksanol, 1-oktanol, 9-deken-1-ol, E, E– 2, 4-heksadienal, 1-dekanol, 1-dodekanol, palmitinska kiselina, fenol, p-krezol, epi-γ -eudezmol, β -eudezmol i α -eudezmol.

Maclura pomifera (Raf.) Schneid.; eterično ulje; glikozidno vezani isparljivi spojevi

nije evidentirano