hrvatski

Utjecaj načina uzimanja hrane na morfofunkcionalna svojstva kostiju čeljusnog luka slatkovodnih riba

Tri slatkovodne riblje vrste smuđ (Stizostedion lucioperca L. 1758), šaran (Cyprinus carpio L. 1758) i amur (Ctenopharyngodon idella Cuv. et Val., 1848) pokazale su veliku bioraznolikost u morfologiji koštanih elemenata i funkciji elemenata čeljusnog luka kao rezultat različitih načina uzimanja hrane i vrste hrane. Smuđ je predator, grabežljivac, njegovu hranu čine druge ribe ili riblja mlađ. Šaran je svežder koji se uglavnom hrani malim račićima, crvima ali i sjemenjem biljka, dok je amur biljožder. Smuđ uzima hranu uz tzv. “ biting mode” , dok je šaran “ suckers” a amur “ grazer” . Posljednje dvije vrste iskazuju protruziju gornje čeljusti. Razlike između vrsta su vidljive i u vanjskoj morfologiji. Najdužu glavu u odnosu na standardnu dužinu ima šaran, dok su najduža usta u odnosu na standardnu dužinu i maksimalnu dužinu glave do kaudalnog ruba operkuluma utvrđena u smuđa, koji također ima i najšira usta u odnosu na širinu glave. Na kostima glave, prvenstveno kostima koje su razmatrane kao kosti čeljusnog luka, utvrđene su razlike u obliku, debljini kao i u povezanosti između pojedinih elemenata. Izvedena je morfofunkcionalna analiza četiriju točaka utvrđenih na synkraniumu (rostralni vrh gornje čeljusti u zatvorenih (A) i otvorenih (A') usta ; spoj os hyomandibulare s kostima neurokraniuma u zatvorenih (B) i otvorenih (B') usta ; zglob između os quadratum i os articulare kod zatvorenih (C) i otvorenih (C') usta ; rostralni vrh donje čeljusti (os dentale) u zatvorenih usta (D) i otvorenih usta (D')) te kuteva koje dužine spojnice tih točaka zatvaraju . Na osnovi rezultata analize moguće je zaključiti: jedan habitat, tri različite vrste, tri različita načina uzimanja hrane i tri različite vrste hrane rezultirali su velikim razlikama u morfologiji i funkciji elemenata čeljusnog luka.

Stizostedion lucioperca; Cyprinus carpio; Ctenopharyngodon idella; kosti čeljusnog luka; morfofunkcionalna analiza.

nije evidentirano