hrvatski

Projektiranje u rudarstvu uz primjenu namjenskih programa

Razvojem tehnologije otkopavanja na površinskim kopovima došlo je do masovne eksploatacije mineralnih sirovina. Ocjena optimalnosti površinskih kopova utemeljena na koeficijentima otkrivke kao osnovnim kriterijima tradicionalnih metoda je zastarjela i nemoćna u traženju optimalne konture. Računalna tehnika omogućila je jednostavno i brzo iznalaženje optimalne konture, ekonomski opravdane preko suvremenih metoda projektiranja ugrađenih u profesionalne i namjenske programe. Suvremene metode kao što su: Lerchs-Grossmann-ova (LG) metoda, Metoda pomičnog stošca i Dinamičko programiranje, poslužile su kao izvrstan predložak za izradu programa optimalizacije kontura površinskih kopova. Izrada geološkog i ekonomskog modela ležišta u trodimenzionalnom okruženju, uz popratne baze podataka i proračune ekonomskih vrijednosti ležišta predstavljaju ogroman napredak u odnosu na tradicionalne metode. Brzina i jednostavnost rada te dobivanje pouzdanih izlaznih rezultata omogućili su široku primjenu suvremenih metoda, ugrađenih u preko tisuću programa, u razvijenim zemljama zapadnog svijeta. Suvremene metode primjenjive su na različitim tipovima ležišta, ali su uglavnom usmjerene na ležišta metala čija je značajka veliki raspon koncentracije korisne supstance u mineralnoj sirovini. To je potaklo autora ovog rada na iznalaženje suvremene metode podređene prvenstveno slojevitim a primjenjive i na drugim ležištima. Temeljem osnovnih kriterija suvremenih metoda (optimalnost, stabilnost i kompatibilnost kosina) autor je predložio metodu optimalizacije kontura površinskog kopa koja je nazvana Metoda pomičnih kosina i primjenjena na ležištu ugljena “ Kongora” . U ovom magistarskom radu, preko ležišta “ Kongora” kao eksperimentalnog primjera, potvrđena je pravovaljanost Metode pomičnih kosina te su iznešene neke nove spoznaje i o dotičnom ležištu, koje su također rezultat primjene iste metode.

Rudarstvo; projektiranje; tradicionalne i suvremene metode;

nije evidentirano