hrvatski

Posebnosti u dijagnostici gravidnosti košuta

Interes za kontrolom, uzgojem i razmnažanjem jelena postoji oduvijek a danas ima sve veći značaj. Stoga je od presudne važnosti poznavati metode kojima se sa sigurnošću može utvrditi gravidnost u košuta bez obzira na to da li žive u uzgajalištu ili u lovištu. Od osobitog značaja su posredne metode koje možemo primijeniti indirektno i retrogradno, dakle koje iziskuju manje manipulacija s košutama. Za razliku od domaćih sisavaca (konja, goveda, ovaca i svinja) kod kojih je postotak rane embrionalne smrtnosti u prvim tjednima nakon koncepcije vrlo značajan, kod košuta udio rane embrionalne smrtnosti je zanemariv i iznosi svega 2, 8%. Tradicionalne metode koje se koriste za dijagnostiku gravidnosti u domaćih preživača kao što su određivanje progesterona i rektalna pretraga, nisu pogodne za dijagnostiku gravidnosti u jelena. Ultrazvučne pretrage, dijagnostika i praćenje gravidnosti u jelena lopatara i običnog jelena se pak provode od početka devedesetih. Pri tome se koristi linearna sonda od 5 MHz s kojom je moguće transabdominalno pratiti gravidnost od 7. do 17. tjedna gravidnosti, dok je transrektalno moguće utvrditi graviditet već sa 21 dan. Zbog nedovoljnih podataka o reprodukciji i nemogućnosti sputavanja životinje, preporuča se sprovoditi laboratorijske testove na gravidnost kao što su određivanje BPSP (bovine pregnancy specific proteins) odnosno PAG (pregnancy associated glycoproteins) i estradiol sulfata iz seruma košute kao i određivanje konjugata estrona i pregnandiol-3-alfa-glukuronida iz urina. Uzimanje krvi i određivanje BPSP nakon 30. dana gravidnosti jednako je pouzdana metoda kao i transrektalna ultrazvučna pretraga, a kako je bitno manje stresna za košute smatramo je metodom izbora u kontroli reprodukcije u košuta.

košuta; gravidnost; ultrazvuk; BPSP; estron sulfat

nije evidentirano