hrvatski

Zadovoljstvo rodnim ulogama

Istraživanje je provedeno na području grada Zagreba na uzorku od 703 odrasle osobe ; 373 žene i 330 muškaraca u dobi od 20 do 84 godine. Rodne uloge ispitivane su modificiranim skalama egalitarnosti rodnih uloga, a za ispitivanje zadovoljstva rodnim ulogama osmišljena je skala Likertovog tipa od pet tvrdnji. Namjera ovog rada je istražiti percepciju rodnih uloga u našem društvu i provjeriti teoriju nesuglasja Torry Higgins u području istraživanja rodnih uloga. Za razliku od spola koji je biološki determiniran (kromosomima, hormonima i spolnim organima), rod je društveno konstruirana definicija žene i muškarca i odnosa među njima. Iz perspektive socijalne psihologije, rodne uloge su normativna očekivanja o rodnoj podjeli rada i pravila vezana uz interakcije između žena i muškaraca koja egzistiraju unutar određenog kulturalno-povijesnog konteksta. Objedinivši terminologiju iz teorije nesuglasja s terminima iz područja istraživanja rodnih uloga oblikovani su ključni pojmovi studije: idealne i ostvarene rodne uloge, nesuglasje između idealnih i ostvarenih rodnih uloga te zadovoljstvo rodnim ulogama. Idealne rodne uloge su uvjerenja koja odražavaju preferencije i želje osobe o rodnoj jednakosti, a ostvarene rodne uloge su ponašanja, obveze, prava i mogućnosti žena i muškaraca koja reflektiraju njihov osobni doživljaj rodne (ne)jednakosti u svakodnevnom životu. Pod vidom prvog problema ispitane su razlike između žena i muškaraca u idealnim i ostvarenim rodnim ulogama pri čemu se pretpostavilo da žene imaju egalitarnije idealne rodne uloge od muškaraca. Drugim problemom ispitana je mogućnost predikcije zadovoljstva rodnim ulogama pomoću nesuglasja idealnih i ostvarenih rodnih uloga, zasebno za žene i za muškarce. Pretpostavka je da je nesuglasje rodnih uloga veće kod žena nego kod muškaraca. Također se pretpostavilo da što je nesuglasje veće, to će bolje predviđati zadovoljstvo rodnim ulogama, pri čemu je smjer povezanosti zadovoljstva i nesuglasja negativan. Dobiveni rezultati potvrđuju navedene hipoteze. Pokazalo se da žene imaju egalitarnije idealne, ali i ostvarene rodne uloge od muškaraca. Također je dobiveno da je nesuglasje veće kod žena nego kod muškaraca, te da je jedino na subuzorku žena nesuglasje prediktivno za zadovoljstvo rodnim ulogama. Kod žena je 22, 7% varijance zadovoljstva rodnim ulogama objašnjeno pomoću razine obrazovanja, te pomoću dvije vrste nesuglasja između idealne i ostvarene uloge, one vezane uz profesionalni život, te vezane uz podjelu brige o djeci s partnerom. Kod muškaraca se niti jedna varijabla nije prediktivna za zadovoljstvo rodnim ulogama. Budući da je ženama teže uskladiti profesionalni i obiteljski život, njima navedene rodne uloge više utječu na zadovoljstvo rodnim ulogama nego muškarcima kojima se nesuglasje među rodnim ulogama pokazalo manjim. Smatram da je zbog većeg nesuglasja između idealnih i ostvarenih uloga žena, te zbog veće važnosti rodnih uloga u životu žena nego u životu muškaraca upravo samo na uzorku žena nesuglasje pomoglo u predikciji zadovoljstva rodnim ulogama.

rod; spol; rodne uloge; egalitarnost; idealne rodne uloge; ostvarene rodne uloge; nesuglasje između idealnih i ostvarenih rodnih uloga; zadovoljstvo rodnim ulogama

nije evidentirano