hrvatski

Sličnosti i razlike patohistoloških i imunohistokemijskih pokazatelja između primarnog i metastatskih žarišta raka dojke sa zahvaćanjem pazušnih limfnih čvorova

Cilj rada bio je patohistološkim i imunohistokemijskim metodama istražiti sličnosti i razlike u ekspresiji mitotskog potencijala i nekih staničnih biljega (ER, PR, p53, BCL2, Ki-67, katepsin D) između primarnog tumora dojke i aksilarnih metastatskih čvorova u bolesnica s rakom dojke koji je proširen na pazušne limfne čvorove. Istraživanjem je obrađeno 60 bolesnica s patohistološki utvrđenim duktalnim invazivnim karcinomom dojke veličine do 5 cm (T1 i T2) uz zahvaćene regionalne (pazušne) limfne čvorove, životne dobi od 40 do 65 godina. Kod svih bolesnica učinjena je modificirana radikalna mastektomija s vađenjem pazušnih limfnih čvorova. Veličina tumora veća je u starijoj životnoj dobi. Najveća učestalost karcinoma dojke je u petom desetljeću. S porastom veličine tumora povećava se i broj zahvaćenih limfnih žlijezda pazuha. Metastatski limfni čvor u aksili ima veći broj mitoza od primarnog tumora (p=0, 018). Nalaz upućuje na veću diobenu aktivnost stanica u metastatskom limfnom čvoru, odnosno mogućnost da u regionalni limfni čvor metastazira mitotski aktivniji dio primarnog tumora. Prisutnost esterogenskih (p=0, 16) i progesteronskih receptora (p=0, 08), katepsina D (p=0, 92) i p53 proteina (p=0, 35) nije se statistički bitno razlikovala u primarnom tumoru u odnosu na metastatsko tkivo limfnog čvora u aksili. Ekspresija BCL2 onkoproteina (p=0, 014) i Ki-67 antigena (p=0, 045) bila je značajno izraženija u metastatskom limfnom čvoru. Pojačana ekspresija tih dvaju biljega spada u značajke stanica koje su sklone limfogenom rasapu. Viša razina mitoza u tumorskom tkivu i u metastatskom limfnom čvoru u aksili povezana je s nižom razinom estrogenskih i progesteronskih raceptora. Nezreliji tumori s većim brojem mitoza i značajkama bržeg rasta imaju i izraženije znakove slabije diferencijacije, odnosno manje izražene receptore za steroidne hormone. Viša razina Ki-67 antigena u tumorskom tkivu povezana je s manjom razinom steroidnih receptora bilo u tumoru, bilo u metastaskom limfnom čvoru pazuha. Razina katepsina D u tumoru povezana je s manjom ekspresijom BCL2 onkoproteina, kako u tumorskom tkivu, tako i u metastatskom limfnom čvoru. Opaženo je za imunohistokemijsku procjenu razine estrogenskih i progesteronskih receptora, te za katepsin D, da već umjerene koncentracije u citosolu stanica pokazuju visoku imunohistokemijsku pozitivnost.

karcinom; duktalni; dojka; limfne metastaze; mitotski indeks; receptori; estrogen; progesteron; katepsin D

nije evidentirano