hrvatski

Učestalost pojedinih klasifikacijskih kriterija za SLE – analiza skupine hrvatskih bolesnika

Sustavni eritemski lupus (SLE) odlikuje se širokim rasponom kliničkih očitovanja. Zastupljenost pojedinih očitovanja razlikuje se u literaturi, što se pripisuje rasnim/zemljopisnim/socioekonomskim razlozima. Epidemiološke studije rabe klasifikacijske kriterije (KK) za SLE Američkoga reumatološkog društva, koji su dobiveni iz statistički najčešćih kliničkih očitovanja bolesti – kombinacija >4 KK ima senzitivnost 97% i specifičnost 97%. U Republici Hrvatskoj dosad nije učinjena epidemiološka studija zastupljenosti pojedinih KK u SLE, niti je poznata incidencija i prevalencija bolesti. U radu su prikazani podaci o skupini bolesnika sa SLE-om u razdoblju od 2001. do 2004. godine, a u sklopu projekta “ Epidemiološka obilježja bolesnika sa sustavnim eritemskim lupusom” . Probrani su bolesnici (državljani RH) s kliničkom dijagnozom SLE-a koji ispunjavaju >4 KK – ukupno 110 bolesnika (100 žena, 10 muškaraca), prosječne dobi 46, 11 godina (raspon 19-79, medijan 46). Analiza KK nije pokazala značajnije razlike u zastupljenosti pojedinih KK u odnosu na publicirane. Najzastupljeniji pojedinačni kriteriji bili su pozitivan nalaz ANF-a u 108/110 bolesnika (98, 18%) te serološki poremećaj (pozitivan anti-dsDNK i/ili aCL/LAC u 104/110 bolesnika - 94, 55%). Kožno-sluznička očitovanja su skupno promatrano najčešće dokazani KK prisutni u 89/110 bolesnika (80, 91%). Pojedinačna zastupljenost pojedinih kožno-sluzničkih KK je manja - leptirasti eritem 66/110 (60, 00%), fotosenzitivnost 57/110 (51, 82%), afte 19/110 (17, 27%), diskoidne promjene 16/110 (14, 55%). Artritis je imalo 78/110 bolesnika (70, 91%). Serozitis je dokazan u 20/110 bolesnika (18, 18%) - pleuritis u 13/110, perikarditis u 6/110. Hematološke promjene dokazane su u 76/110 bolesnika (69, 09%), leukopenija je bila najčešća (44/110 ili 57, 89%). Kriterije bubrežne afekcije ispunilo je 22/110 bolesnika (20, 00%), a najmanju učestalost pokazao je neurološki/psihijatrijski kriterij (epilepsija/ psihoza) u 7/110 bolesnika (6, 36%). Relativno nisku zastupljenost bubrežnih i neurološko/psihijatrijskih očitovanja moguće je objasniti neprimjerenošću primjene KK za dokazivanje afekcije bubrega i živčanog sustava u SLE-u. Praktična dijagnoza SLE-a postavlja se ponajprije kliničkom obradom, dok se KK rabe prvenstveno u epidemiološkim istraživanjima.

SLE klasifikacijski kriteriji

nije evidentirano