hrvatski

Serotonin u neurobiologiji postraumatskog stresnog poremećaja

U neurobiološkim istraživanjima postraumatskog stresnog poremećaja (PTSP) opažene su promjene u neurotransmitorskim, neuroendokrinim i neuroimunološkim sustavima. Uloga pojedinog sustva kao i njihova međusobna povezanost u PTSP nije posve jasna. Smatra se da je pojava anksioznosti i kognitivnih poremećaja u PTSP povezana s promjenama u serotoninskom sustavu, uključujući i smanjenu aktivnost 5-HT1A te povećana aktivnost 5-HT2C receptora. Uspješna primjena antidepresivnih lijekova, selektivnih inhibitora aktivnog unosa serotonina, u liječenju oboljelih od PTSP potvrđuje pretpostavke o promjeni serotoninskog sustava u PTSP. Serotonin (5-hidroksitriptamin, 5-HT) regulira i neke fiziološke funkcije (apetit, spavanje) koje su poremećene u osoba oboljelih od PTSP kao i u depresivnih bolesnika. U kliničkim istraživanjima uloge 5-HT u psihičkim poremećajima, uključujući i PTSP, koriste se trombociti kao lako dostupni, periferni model za serotoninske neurone. U PTSP nisu opažene promjene u koncentraciji trombocitnog 5-HT, što je u skladu s rezultatima in vitro o nepromijenjenom aktivnom unosu 5-HT u trombocite i vezanju 3H-paroksetina i 3H-imipramina za trombocitne membrane, iako postoje i suprotni podaci. Smatra se da u PTSP ne dolazi do promjene u sintezi 5-HT, jer nisu opažene promjene u koncentraciji serotoninskog prekursora, aminokiseline L-triptofana. Najviše vrijednosti trombocitnog 5-HT pronađene u ratnih veterna s PTSP koji su imali i komorbidnu depresiju posebice u onih s izrazitim simptomima nesanice i gubitka apetita. Preliminarni rezultati upućuju na pojavu povišene koncentracije 5-HT u trombocitima oboljelih od PTSP s izraženim psihotičkim simptomima. Rezultati potvrđuju pretpostavke o 5-HT kao jednom od čimbenika u etiologiji i liječenju PTSP i komorbidnih poremećaja.

trombocitni 5-HT; ratni veterani; PTSP; komorbidna depresija; nesanica; gubitak apetita

nije evidentirano