hrvatski

Molekularna i biološka svojstva dvaju novih izolata virusa mozaika krastavca

Virus mozaika krastavca (cucumber mosaic virus, CMV) je jedan od najrasprostranjenijih biljnih virusa širokog kruga domaćina. Inficira više od 1000 biljnih vrsta među kojima su i važne poljoprivredne kulture na kojima uzrokuje velike gospodarske štete. Kao jedan od najznačajnijih patogena poljoprivrednih kultura njegova istraživanja su i dalje aktualna. CMV je poliedrični virus, podijeljenog genoma koji obuhvaća tri genomske i dvije subgenomske RNA. Vrlo lako se širi lisnim ušima i u prirodi dolazi u velikom broju različitih sojeva i izolata. Iz tikvica (Lagenaria vulgaris Ser.) i žute vučje stope (Aristolochia lutea Desf.) izolirana su dva izolata virusa mozaika krastavca. Primjenom klasičnih viroloških metoda utvrđen je eksperimentalni krug domaćina, proučene su virusne inkluzije i infektivna svojstva virusnih izolata u biljnom soku. Iz zaraženih pokusnih biljaka purificirane su virusne čestice i njihova morfologija je proučena elektronskom mikroskopijom. Rezultati analize dvolančane RNA, virusnog kapsidnog proteina te lančane reakcije polimeraze dokazali su pripadnost istraživanih izolata virusu mozaika krastavca bez satelitne RNA. Analiza restrikcijskih fragmenata umnožene DNA unutar gena za kapsidni protein, u molekuli RNA3, upućuje na pripadnost dvaju izolata SI-A podskupini. Analizom RFLP i SSCP utvrđeno je da se izolati razlikuju u molekuli RNA2, ali ne i u molekuli RNA3, unutar gena za kapsidni protein. Nakon proučenih bioloških i molekularnih svojstava dvaju izolata utvrđena je njihova potencijalna opasnost za ekonomski važne poljoprivredne kulture.

Aristolochia lutea Desf.; Lagenaria vulgaris Ser.; virus mozaika krastavca; RT-PCR; RFLP; SSCP

nije evidentirano