hrvatski

ULOGA SEROTONINA U KONTROLI SIMPATIČKE ŽIVČANE AKTIVNOSTI I ARTERIJSKOG TLAKA

Male promjene aktivnosti neurona u rostralnoj ventrolateralnoj meduli (RVLM) mogu proizvesti promjene simpatičke živčane aktivnosti i posljedične kardiovaskularne promjene. Ovaj rad ispituje ulogu serotoninskih 1A (5-HT1A) receptora na neuronima u RVLM u regulaciji simpatoinhibicije, te istražuje porijeklo serotoninskih projekcija u RVLM. Na modelu anestezirane mačke snimane su istodobno simpatička aktivnost bubrežnog (SABŽ) i mišićnog živca (simpatička vlakna nervus ischiadicusa, SNI), te je bilježena vrijednost arterijskog tlaka. Agonist 5-HT1A receptora 8-OH-DPAT mikroinjiciran je u RVLM da bi se odredilo jeli tako nastala simpatoinhibicija jedinstvena ili selektivna. Prepoznata su tri oblika simpatoinhibicijskog odgovora koja ovise o mjestu injiciranja unutar RVLM. Prvi oblik sastojao se od inhibicije simpatičke aktivnosti bubrežnog živca bez promjene u aktivnosti mišićnog živca, a postignut je iz rostralnijih područja RVLM. Drugi oblik sastojao se od inhibicije mišićne simpatičke aktivnosti bez promjene bubrežne živčane aktivnosti, a postignut je iz kaudalnijih područja RVLM. Treći oblik sastojao se od inhibicije obaju simpatičkih živaca, a postignut je na mjestima koja se nalaze između spomenutih dvaju područja, na mjestu njihova preklapanja. Navedeni podaci pokazuju da je simpatoinhibicija izazvana podraživanjem 5-HT1A receptora u RVLM selektivna te da ovisi o anatomskom uređenju neurona u RVLM. Imunohistokemijska fluoroscentna metoda dvostrukog označavanja primijenjena je za određivanje serotoninskih projekcija iz središnje sive tvari i raphe jezgara u RVLM štakora. Podjedinica B toksina kolere (cholera toxin B subunit, CTB) koji se retrogradno prenosi duž aksona do tijela neurona, injiciran je RVLM. Imunohistokemijsko označavanje neurona koji su pozitivni na CTB kombinirano je s imunohistokemijskim označavanjem neurona koji sadrže serotonin (5-hidroksitriptamin, 5-HT) kako bi se označili neuroni koji predstavljaju serotoninske projekcije u RVLM. Glavni izvori serotoninskih projekcija u RVLM potječu iz raphe obscurus, raphe pallidus i raphe magnus. Manji broj projekcija potječe iz ventrolateralnog, lateralnog i ventralnog dijela središnje sive tvari te iz raphe dorsalis. Serotoninske projekcije predstavljaju samo malen dio svih neurona koji sinaptički završavaju u RVLM ali imaju značajan utjecaj na aktivnost simpatičkih živaca te tako sudjeluju u kardiovaskularnoj regulaciji. Uloga 5-HT1A receptora u RVLM štakora ispitivana je u simpatoinhibiciji nastaloj kao posljedica podraživanja neurona u ventrolateralnom dijelu središnje sive tvari (vlSST). Aktivacija neurona u vlSST izaziva pad simpatičke aktivnosti bubrežnog (SABŽ) i slabinskog (SASŽ) živca te pad arterijskog tlaka. Nakon mikroinjiciranja specifičnog antagonista 5-HT1A receptora (WAY-100635, WAY) unutar RVLM ponovljeno je podraživanje neurona u vlSST, a simpatička aktivnost i arterijski tlak i dalje su snimani. U 7 od 15 životinja vrijednost simpatičke živčane aktivnosti ostala je nepromijenjena, kao i vrijednost arterijskog tlaka. U 8 životinja vrijednost simpatičke živčane aktivnosti porasla je te je došlo i do porasta arterijskog tlaka. Uzevši u obzir navedene rezultate može se zaključiti da su simpatoinhibicija i hipotenzija koje mogu biti izazvane podraživanjem neurona u vlSST posredovane 5-HT1A receptorima u RVLM.

simpatička živčana aktivnost; arterijski tlak; roatralna ventrolateralna medula; serotonin; raphe jezgre; središnja siva tvar; štakor

nije evidentirano