hrvatski

Arheologija srednjeg vijeka i srednjovjekovni spomenici Bosne u radovima Cire Truhelke

Truhelkin istra&ucirc ; ; ivacki rad vezan uz arheoloske spomenike srednjovjekovne Bosne bio je raznolik, odvijao se u fazama ali je unatoc prekidima potrajao sve vrijeme njegova boravka u Bosni i sve dok mu rada u muzeju - kojem je bio jedan od utemljitelja - nije 1919. godine definitivno uskrasen. Po dolasku u Sarajevo 1886. godine zapoceo je s istrazivanjem stecaka - najznamenitije kulturnopovijesne tvorevine srednjovjekovne bosansko-hercegovacke sredine - pa je na tom je polju pristupio je popisivanju stecaka (u to vrijeme registrirano ukupno 27067), biljezenju njihova rasprostiranja, analizi oblika i znacajkama ukraöavanja, te evidentiranju i tumacenju natpisa od kojih je, s vremenom, objavio preko stotinu - dakle, viöe od 1/3 svih do danas poznatih. S tim u svezi bavio se bosanskim pismom (kojeg naziva bosancicom), popularizirao i istrazivao srednjovjekovne gradove, utvrde i utvrdenja, a na numizmatickom planu postavio je temelje poznavanju novcarstva i novca srednovjekovne bosanske drzave. Od arheoloskih lokaliteta neposredno se uz Truhelkino ime vezuju istrazivanja starokrscanskih bazilika na Bilimiscu u Zenici i na Crkvini u Turbetu kod Travnika, zatim istrazivanja ostataka crkvene arhitekture u Borasima kod Vitine i Popratima kod Stolca, kao i istrazivanja sredjovjekovnih lokaliteta kakvi su npr. mauzolej tepcije Batala na Crkvini iznad Varosluka kod Travnika ili kasnosrednjovjeki i turskodobni ostaci franjevackog samostana na Crkviötu u Olovu. Osim ovog bavio se , istrazivao i opsirno pisao o ploci Kulina bana iz Muhasinovica kod Visokog, o sljemenku iz Donje Zgosce kod Kaknja, o niöanu iz Donjih Bakica kod Olova, a opisao je i nadgrobne ploce iz podnice bihacke Fethije&ntilde ; ; dzamije (nekadasnje crkve Sv. Antuna), te glagoljski natpis iz Panadura u Kolunicu kod Bosanskog Petrovca.

Bosna i Hercegovina; srednji vijek: KSV; povijest arheologija i arheoloskih istrazivanja u Bosni; srednjovjekovni spomenici; stecci

nije evidentirano