hrvatski

Doprinos određivanja svih sljednih varijanti u genima za von Willebrandov faktor i za faktor zgrušavanja VIII u dijagnostici von Willebrandove bolesti i razlikovanju od blage hemofilije A

Višestruka uloga von Willebrandova faktora (VWF) u hemostazi, složenost njegove strukture i veliki broj mutacija u različitim dijelovima gena za VWF čine von Willebrandovu bolest (VWB) klinički izrazito heterogenim poremećajem, a njegovu pravilnu dijagnostiku i razlikovanje od blage hemofilije A otežanima. Cilj ovog istraživanja bio je primijeniti cjeloviti pristup dijagnostici VWB- a u Republici Hrvatskoj koji uključuje globalne i visokodiferentne koagulacijske pretrage kojima su ispitana funkcionalna i strukturna svojstva VWF-a te molekularnu analizu svih sljednih varijanti u genima za VWF i faktor zgrušavanja VIII (FVIII) sekvenciranjem sljedeće generacije (NGS) i dodatnim pretraživanjem velikih delecija i duplikacija metodom višestrukog umnažanja vezanih sondi. Istraživanje je obuhvatilo 83 ispitanika, a mutacije u genu za VWF nađene su kod njih 48. Na temelju rezultata koagulacijskih pretraga i genetičke analize, 19 ispitanika klasificirano je kao tip 1 VWB-a, šest kao tip 3, dok je među 23 ispitanika s tipom 2 VWB-a 15 imalo tip 2A, sedam tip 2B, a tip 2N potvrđen je u jednom slučaju. Heterozigotni genotip utvrđen je kod 38 ispitanika, sedam su bili složeni heterozigoti i tri homozigoti. Ukupno je utvrđeno 36 različitih mutacija u genu za VWF, od kojih su 13 novootkrivene. Mutacije u genu za FVIII nađene su kod petero ispitanika, pri čemu je u dva muška homozigota postavljena dijagnoza blage hemofilije A, dok su tri ženske ispitanice heterozigoti i smatraju se nositeljicama hemofilije A. Kod jedne je ispitanice uz mutaciju u genu za FVIII nađena i mutacija u genu za VWF. Dvije su mutacije u genu za FVIII novootkrivene. Kod 30 (36 %) ispitanika nisu nađene mutacije u genima za VWF i FVIII, pri čemu je devet ispitanika zbog aktivnosti VWF-a ispod 50 % svrstano u kategoriju tzv. ꓹꓹniskog VWF- a“. Ovo istraživanje upozorilo je na znatnu heterogenost genetičke osnove VWB-a u hrvatskoj populaciji, a istodobno sekvenciranje gena za VWF i FVIII tehnologijom NGS omogućilo je jednoznačno postavljanje dijagnoze VWB-a te diferencijalno dijagnostičko razlučivanje od blage hemofilije A. Time je osigurana osnova za pravilno liječenje i skrb za bolesnike te su razjašnjeni molekulsko- patofizološki mehanizmi koji su u podlozi poremećaja krvarenja kod obrađenih bolesnika.

von Willebrandova bolest, blaga hemofilija A, koagulacijske pretrage, molekularna dijagnostika, sekvenciranje sljedeće generacije

nije evidentirano