hrvatski

Modeli vrednovanja speleoloških objekata u okviru georaznolikosti i geobaštine

Znanstveni značaj speleoloških objekata je izniman jer u njima nalazimo dokaze klimatske, tektonske, geomorfološke, paleogeografske i okolišne evolucije prostora. Obzirom na broj istraženih speleoloških objekata u Hrvatskoj te okolišni značaj krškog podzemlja, nameće se pitanje efikasnog upravljanja i zaštite speleoloških objekata. Obilježja trenutno zaštićenih speleoloških objekata ne odgovaraju novijim znanstvenim spoznajama o krškom podzemlju Hrvatske. Također, nema jasno definirane metodologije kojom su speleološki objekti izdvojeni u određene kategorije zaštite. Speleološki objekti zaštićeni su kao geobaština, ali se mogu nalaziti i unutar drugih kategorija zaštite (Natura 2000 ekološka mreža, nacionalni parkovi, značajni krajobrazi itd). S druge strane, kroz disciplinu geoekologije te koncepte georaznolikosti i geobaštine razvijene su brojne metodologije vrednovanja koje se odnose i na vrednovanje speleoloških objekata u svrhu zaštite. Cilj ovoga rada je izraditi analizu trenutnog statusa zaštićenih speleoloških objekata u Hrvatskoj te predložiti potencijalne metode vrednovanja za izdvajanje speleoloških objekata kojima je potrebna zaštita. Sustavan i stručan pristup krškom podzemlju temeljen na dosadašnjim znanstvenim spoznajama nužan je korak u efikasnoj zaštiti i upravljanju.

krško podzemlje, vrednovanje, georaznolikost, geobaština

nije evidentirano