hrvatski

Utjecaj metabolita mikroalgi Pseudo-nitzschia na parametre oksidacijskog stresa stanica krvi

Mikroalge roda Pseudo-nitzschia prisutne su u gotovo svim morskim i estuarijskim ekosustavima te čine bazu hranidbenoga lanca. Pojedine vrste roda Pseudo-nitzschia izlučuju neurotoksin, domoičnu kiselinu (DK). Poremećaj koji se razvija u ljudi koji su hranom unijeli u organizam DK naziva se amnezijsko trovanje školjkašima. Oksidacijski stres predstavlja neravnotežu u oksido- redukcijskim reakcijama u organizmu te se povezuje s razvojem niza bolesti u ljudi. Cilj ovoga istraživanja bio je ispitati oksidacijski stres kao mehanizam toksičnosti metabolita pojedinih vrsta roda Pseudo-nitzschia u ljudskim stanicama krvi. Prvo su uzgojene tri vrste roda Pseudo- nitzschie, P. delicatissima (PN1), P. pseudodelicatissima (PN2) i P. calliantha (PN3) te je sakupljen hranjivi medij u kojem su rasle mikroalge. Potom su uzorci krvi zdravih dobrovoljnih davatelja tretirani s medijem u kojem su rasle Pseudo-nitzschia PN1, PN2 i PN3 te s morem i morem i medije (kontrole) u razdoblju od 4 i 24 sata. Nakon tretmana u uzorcima krvi određeni su: glutation (GSH), mjera anti-oksidacijske obrane, malondialdehid (MDA), pokazatelj lipidne peroksidacije te proteinski karbonili (PC), pokazatelji oksidacijskog oštećenja proteina, spektrofotometrijski. Dobiveni rezultati statistički su obrađeni Student t-testom (Excel, MS Office), a razina značajnosti postavljena je na p ≤ 0, 05. Tretman krvi (4 i 24 sata) s medijem u kojem su rasle Pseudo-nitzschie PN1, PN2 i PN3 doveo je do porasta koncentracije GSH, ali je samo nakon 24- satnog tretmana s P. pseudodelicatissima (PN2) zabilježena značajno viša koncentracija GSH u odnosu na kontrolu (p ≤ 0, 05). Tretman s hranjivim medijem Pseudo-nitzschie snizio je koncentraciju MDA, a značajan pad koncentracije MDA u krvi u odnosu na kontrolnu skupinu zabilježen je nakon 24-satnog tretmana s medijem u kojem je rasla P. delicatissima (PN1) (p ≤ 0, 05). Tretman krvi s medijem u kojem su rasle PN1, PN2 i PN3 doveo je do pada koncentracije PC, no taj pad nije bio značajan u odnosu na kontrolu. Zabilježeni porast koncentracije GSH nakon tretmana s medijem u kojem su rasle Pseudo-nitzschie pokazuje da je došlo do aktivacije obrane od oksidacijskog stresa. Sniženje koncentracija MDA i PC može se povezati s povećanom koncentracijom GSH koja je spriječila oksidacijska oštećenja lipida i proteina. Stoga se može zaključiti da ispitivane vrste Pseudo- nitzschie u hranjivi medij izlučuju metabolit(e) koji mogu izazvati oksidacijski stres u stanicama krvi.

Pseudo-nitzschia ; domoična kiselina ; oksidacijski stres ; glutation ; malondialdehid ; proteinski karbonili

nije evidentirano