hrvatski

Vršnjačko nasilje adolescenata: uloga emocionalne kompetentnosti i kvalitete obiteljskih interakcija

Problem vršnjačkog nasilja, unatoč programima prevencije i mnogim istraživanjima usmjerenim na otkrivanje uzroka tog ponašanja u svrhu njegovog smanjivanja, i dalje je izražen i prisutan u svakodnevici djece i adolescenata. Dosadašnja istraživanja i relevantne teorije ukazuju na važnost ispitivanja individualnih i okolinskih čimbenika u objašnjavanju pojavnosti vršnjačkog nasilja. Svrha ovog istraživanja bila je ispitati spolne i dobne razlike s obzirom na stupanj počinjenog tjelesnog, verbalnog i elektroničkog nasilja te utvrditidoprinos emocionalne kompetentnosti i kvalitete obiteljskih interakcija u objašnjavanju varijance počinjenog vršnjačkog nasilja.U istraživanju je sudjelovalo ukupno 527 učenika/ica (65% djevojaka) od 1. do 4. razreda srednjih škola s područja grada Zagreba. Podaci su prikupljeni dijelom online, a dijelom u papir- olovka formi, korištenjem Skale emocionalne regulacije i kontrole – ERIK, Skale kvalitete obiteljskih interakcija – KOBI te Upitnika o nasilju među školskom djecom – UNŠD. Dobiveni rezultati 2x2 MANOVA-e za vršnjačko nasilje ukazali su na značajan glavni efekt spola, te neznačajne efekte dobi i interakcije. Mladići su postigli statistički značajno više rezultate od djevojaka kada je riječ o razini počinjenog tjelesnog (F = 44, 25 ; p<0, 001) i verbalnog (F = 49, 26 ; p<0, 001) nasilja. Na varijabli elektroničkog nasilja djevojke su postizale više rezultate u odnosu na mladiće. Korištenjem hijerarhijske regresijske analize utvrđeno je da spol i dob objašnjavaju ukupno 4% varijance počinjenog vršnjačkog nasilja (R2 = 0, 04). Nakon uvođenja varijabli emocionalna kompetentnost i majčino i očevo odbijanje, ukupna objašnjena varijanca kriterija iznosila je 21% (R2 = 0, 21). U konačnom modelu, kao značajni prediktori počinjenog vršnjačkog nasilja pokazale su se sljedeće varijable: muški spol (β = -0, 18 ; p<0, 001), veće odbijanje majke (β = 0, 26 ; p<0, 01), veće odbijanje oca (β = 0, 16 ; p<0, 01) i slabija emocionalna kompetentnost (β = 0, 24 ; p<0, 01). Dobiveni rezultati upućuju na važnost razvoja emocionalne kompetentnosti adolescenata i jačanja kvalitete obiteljskih interakcija u svrhu smanjenja vršnjačkog nasilja.

vršnjačko nasilje ; adolescencija ; emocionalna regulacija i kontrola ; majčino prihvaćanje i odbijanje ; očevo prihvaćanje i odbijanje

nije evidentirano