hrvatski

KLASIČNA I ZELENA EKSTRAKCIJA HLAPIVIH SPOJEVA: USPOREDBA PODATAKA ZA PET VRSTA ČESTOSLAVICA IZ HRVATSKE

Rod Veronica L. (čestoslavice) iz obitelji Plantaginaceae obuhvaća oko 500 vrsta koje su nešto više rasprostranjene po sjevernoj hemisferi [1]. Najviše predstavnika roda Veronica raste u područjima s mediteranskom klimom, od razine mora do visokog alpskog područja [2]. Ovo istraživanje opisuje fitokemijsku karakterizaciju hlapivih komponenti izoliranih klasičnom hidrodestilacijom (HD) i zelenom mikrovalnom ekstrakcijom (ME) iz pet vrsta Veronica rasprostranjenih u Hrvatskoj, sa staništa s umjerenom količinom raspoložive vode. Proučavane su vrste: V. acinifolia, V. chamaedrys, V. serpyllifolia, V. urtifolia i V. polita. Cilj ovog rada je dobiti nove podatke za nedovoljno proučene hlapive tvari te steći uvid u razlike i sličnosti u sadržaju hlapivih spojeva među vrstama dobivenih različitim metodama izolacije. E-kariofilen, kariofilen oksid, heksahidrofarnezil aceton, fitol, βionon, heksadekanska kiselina i dokosan identificirani su u svih pet izolata dobivenih HD. V. acinifolia je bogata β-iononom (17, 01%), zatim spojevima heksahidrofarnezil acetonom (15, 37%) i kariofilen oksidom (7, 71%). Vrste V. chamaedrys, V. polita, V. serpyllifolia i V. urticifolia bogate su fitolom, posebno V. urtifolia koja sadrži 47, 55% navedene tvari. Iste glavne komponente identificirane u izolatima pomoću HD također dominiraju u sastavu hlapivih komponenti izolata dobivenih ME. Rezultati ovog istraživanja pokazuju da su heksahidrofarnezil aceton, heksadekanska kiselina, fitol, E-kariofilen i kariofilen oksid komponente identificirane u obje metode ekstrakcije. Kako su ovi spojevi izolirani u svim vrstama, mogli bi se smatrati kemofenetskim markerima za rod Veronica. Buduća istraživanja koja uspoređuju skupine temeljene na hlapljivim spojevima i skupine proizašle iz genetičkih istraživanja mogla bi razriješiti ovu hipotezu. Gledajući rezultate za izolirane hlapljive spojeve za rod Veronica i činjenicu da se svi glavni spojevi ekstrahiraju s obje metode, pri ekstrakciji hlapljivih spojeva treba uzeti u obzir mikrovalnu ekstrakciju jer je to prihvatljivi izbor manje štetan za okoliš koji koristi manje vode i energije.

čestoslavica ; mikrovalna ekstrakcija ; hlapljive tvari

nije evidentirano