hrvatski

Spondiloartritis kasnog početka

Spondiloartritise (Spa) dijelimo na aksijalne i periferne, a napose za aksijalne je tipično da počinju u mlađoj životnoj dobi (<40–45. god.). Pojavi li se simptomi nakon 50. godine života, govori se o Spa kasnog početka (engl. late-onset Spa). Prevalencija Spa kasnoga početka nije poznata, a pretpostavlja da je između 3–8%. Spektar kliničkih manifestacija Spa kasnog početka je raznolik a ima neke posebnosti u odnosu na raniji početak bolesti. Stariji bolesnici s aS-om imaju dominantno simptome zahvaćenosti vratne kralješnice, češće se javlja disfunkcija ramenog zgloba, a u nekim kohortama je pokazana veća pojavnost istovremene afekcije aksijalnog skeleta i perifernih zglobova. u radu Caplanne-a i sur. bolesnici sa Spa kasnog početka su imali izraženiju vratobolju i križobolju, zahvaćenost prednjeg dijela prsnog koša, periferni artritis, aseptički osteitis i sistemske simptome, dok je četvrtina bolesnika imala i upalnu bolest crijeva. Psorijatični artritis (Psa) se može javiti u bilo kojoj dobi, a najčešće se dijagnosticira između 30.–40. godine života, dok je kasniji početak nešto rjeđi. Prevalencija nastupa Psa iznad 50. godine života iznosi oko 28 % prema različitim izvorima. nekoliko studija je pokazala određena obilježja Psa kasnijega u odnos na raniji nastup bolesti, kao što su: viša učestalost u muškaraca, povišen Bmi, viša aktivnost bolesti, značajna strukturna oštećenja, češći oligo-/ poliartikularni oblik, unilateralni sakroileitis, postupni/podmukli tijek aksijalne bolesti, manja učestalost Hla-C*06 antigena i manje izražena psorijaza. obzirom da se neke druge reumatske bolesti kao što su osteoartritis, urični artritis ili reumatska polimijalgija najčešće javljaju u osoba starijih od 50 godina, Spa/Psa kasnog početka je nerijetko neprepoznat, odnosno kasnije se dijagnosticira, a kasniji početak liječenja za posljedicu ima lošije ishode. terapijski pristup liječenju osoba sa Spa/ Psa kasnog početka sličan je kao i u mlađih bolesnika, a u cilju optimalnog liječenja preporuča se stroga kontrola i provođenje mjera sukladnih tome (engl.tight control approach and measures). Farmakološko liječenja upalnih reumatskih bolesti u starijoj životnoj dobi nerijetko predstavlja izazov zbog fiziologije organizma uvjetovane godinama, popratnih komorbiditeta i polifarmakoterapije.

spondiloartritis, ankilozantni spondilitis, psorijatični artritis, kasni početak

nije evidentirano