hrvatski

Primjena tomosinteze u mamografiji

Mamografija je dugo vremena koristila sustav filma i folije za dobivanje mamografskih slika, a prijelazom na FPD doživila je brojne prednosti. Iako je FFDM trenutno zlatni standard u dijagnostici bolesti dojke, brojna istraživanja naglašavaju prednosti DBT-a te se on uzima u obzir kao metoda koja bi mogla postati novi zlatni standard. Kod tomosinteze postoje tri vrste gibanja detektora i cijevi, a tomosinteza dojke koristi djelomično izocentrično gibanje. Ono podrazumijeva lučno gibanje rendgenske cijevi iznad nepomičnog detektora, odnosno rendgenska cijev se giba iznad detektora koji je komprimiran ispod dojke te tako stvara 3D prikaz dojke DBT pomicanjem rendgenske cijevi u luku iznad dojki slika niz projekcijskih slika pod različitim kutovima, a zatim rekonstruira puno tankih slojeva slike objekta. Zahvaljujući digitalnoj obrada slike moguće je rekonstruirati serije slojeva različitih debljina i na različitim dubinama te prikazati ono što je nevidljivo na konvencionalnoj radiografskoj snimci, brisanjem struktura koje se nalaze izvan sloja koji se prikazuje, odnosno dobiveni presjeci se mogu kombinirati za 3D (trodimenzionalnu) rekonstrukciju. Navedenim načinom tomosinteza uklanja problem 2D mamografije, odnosno uklanja preklapanje tkiva anatomskih struktura i pojačava vidljivost patoloških struktura na mamogramu. Pozicioniranje dojke provodi se kao kod konvencionalne mamografije, ali sa znatno slabijom kompresijom. Slabiji pritisak dojke tokom snimanja pacijenticama pruža veću ugodnost pretrage. Najčešće se dojka postavlja u uobičajene mamografske projekcije, odnosno MLO i CC, ali po potrebi se dojka može postavljati i u druge položaje. Kada je u pitanju rekonstrukcija, kakvoća slike i vrijeme trajanja rekonstrukcije su najvažniji kriteriji koji trebaju biti ispunjeni. Vrijeme rekonstrukcije mora biti što kraće za kliničku primjenu tomosinteze. Zbog brze rekonstrukcije slike uz očuvanje kvalitete slike dostojne sporijim metodama, Filtered Back Projection je najčešće korištena metoda rekonstrukcije u praksi. Tomosinteza povećava otkrivanje raka i korisna je za sve žene bez obzira na gustoću dojke, a posebice za žene s velikom gustoćom dojki za koje FFDM nije idealna metoda pregleda. Jedno istraživanje je pokazalo kako je dijagnostička točnost DBT-a u usporedbi s FFDM kod „ne-gustih“ dojki bila neznatno veća od DBT-a, oko 3%, dok je kod žena s gustim dojkama bila veća oko 8%. Potencijalne prednosti DBT-a su smanjenje stope ponavljanja screening mamografije, poboljšanje preoperativnog određivanja stadija raka te uklanjanje preklapajućih tkiva na 3D slikama. Sve to olakšava otkrivanje raka i poboljšava mamografsku osjetljivost što može smanjiti broj lažno pozitivnih nalaza i nepotrebnih biopsija. Unatoč kvalitetnijoj slici, smanjenoj dozi zračenja, skraćenju vremena za analizu slike te ostalim brojnim prednostima, pokazalo se da je odaziv na DBT pregled manji od odaziva na FFDM pregled. Kako bi se otkrio razlog manjeg odaziva provedena su istraživanja, a jedno od njih je pokazalo da su financijski troškovi pregleda imali najveći utjecaj na smanjeni odaziv kod DBT-a, s prosječnom ocjenom 4, 68 od 5, dok su ostali ponuđeni razlozi odbijanja pregleda imali manji utjecaj na odluku pacijenta, s prosječnom ocjenom u rasponu od 1, 53 do 1, 72. Potencijalni trošak iz vlastitog džepa pacijenata jedan je od glavnih prepreka u uvođenju DBT-a kao standarda za probir raka dojke

tomosinteza ; mamografija ; radiološka tehnologija

nije evidentirano