hrvatski

Simulacija oštećenja suncokreta od tuče kroz smanjenu gustoću sklopa i defolijaciju tijekom vegetativnog i reproduktivnog rasta

Tuča uzrokuje značajne štete na suncokretu (Helianthus annuus L.) širom svijeta, ali je malo informacija o jačini gubitka prinosa koji proizlazi iz reducirane gustoće sklopa ili defolijacije. Radi procjene smanjenja prinosa sjemena i drugih agronomskih svojstava, uslijed redukcije sklopa i defolijacije, pojedinačno ili u kombinaciji, a kao simulacija tuče na suncokretu postavljen je pokus na lokaciji Županja. Redukcija broja biljaka (za 20 i 40% u odnosu na potpuni sklop) i odstranjivanje lisne plojke na biljci (defolijacija) za 25, 50, 75 i 100% provedeni su u B10, E1, E4 i F4 stadiju razvoja suncokreta. Smanjenje prinosa sjemena značajno je ovisilo o defolijaciji, stadiju razvoja suncokreta, interakciji između defolijacije i stadija razvoja, redukciji sklopa te vremenskim prilikama nakon provedenih tretmana. U vegetativnim stadijima razvoja suncokreta (do B10) manju redukciju sklopa (do 20%) susjedne biljke uspješno su kompenzirale. Gubici uslijed redukcije sklopa se povećavaju što je ona veća i što su biljke bliže zriobi (u E4 stadiju razvoja suncokreta redukcijom sklopa za 40% prinos sjemena je smanjen za 13, 5%). U vegetativnim stadijima razvoja (B stadiji), visoki stupanj defolijacije (100%) nije imao jak utjecaj na prinos sjemena, dok je u generativnom razvoju on vrlo značajan (u E1 stadiju razvoja suncokreta smanjenje prinosa iznosi 43, 0%, u E4 stadiju 93, 2%, u F4 stadiju 43, 6%). Prinos sjemena je opadao kako se postotak defolijacije povećavao. Najveći gubici u prinosu sjemena, kako zbog redukcije sklopa tako i zbog odstranjenosti lisne površine nastali su u E1 i E4 stadiju razvoja suncokreta (neposredno prije cvatnje). Redukcija sklopa za 40% i potpuna defolijacija (100%), u E4 stadiju razvoja suncokreta, smanjili su prinos sjemena za 96, 2%. Redukcija sklopa u istraživanim stadijima razvoja nije imala značajan utjecaj na sadržaj ulja u sjemenu, masu tisuću sjemenki i hektolitarsku masu. Sadržaj ulja u sjemenu, masa tisuću sjemenki i hektolitarska masa smanjeni su samo pri 75% i 100% defolijaciji u F4 stadiju razvoja suncokreta.

suncokret; tuča; smanjenje prinosa sjemena

nije evidentirano