hrvatski

Nora i Filozofi

U počast radu filozofkinje Nadežde Čačinović - ne samo njezinim estetičkim razmatranjima nego i čitanjima književnih klasika „u ženskom ključu“, kao i njezinoj brizi oko prezentacije ženskog filozofskog autorstva – članak se posvećuje Ibsenovoj Lutkinoj kući, još uvijek prijepornoj, a opet i ustrajno dozivanoj književnoj ovjeri modernog feminizma. Usporedo s tom upitnom, dvosmjernom estetičko-političkom legitimacijom dade se pratiti i sudbina drame u kontekstu inih, epistemoloških, egzistencijalnih i moralnih filozofskih pitanja, bilo da se ona javljaju kao aspekt nasljeđa koje je u dramu već ugrađeno – primjerice, Platonova, Hegelova i Kierkegaardova – ili kao aspekt koji se u drami naknadno prepoznaje i prisvaja, kao u komentarima Lou Andreas Salomé, Sylviane Agacinski i Stanleya Cavella, a onda i recentnih tumača Norina statusa u filozofiji poput Toril Moi, Davida Rudruma ili Leonarda Lisija. Nakon što se prodiskutira pripadnost teksta tragičkoj matrici, napose problem selektivne obazrivosti prema elementima Ibsenova teksta – primjerice, prema referencama na materijalne okolnosti Norina završnog odlaska - koja katkad sužuje vidik filozofskome zrenju, ispitat ću zašto drama budi skepsu u marksističko-feminističkim redovima (usp. Ahmad, 1990 ; Stenport, 2006). Komad je moguće od te skepse obraniti, tvrdi se u članku, pozivanjem na radikalnu reviziju hetero-uma i utopijsku spregu estetike i politike što ju je svojedobno ponudila francuska filozofkinja Monique Wittig (2010), čija se razmatranja - posve inače nevezana uz Ibsena - ovdje nude kao začudni korektiv u odnosu na neutralizaciju feminističkih tonova u dobrom dijelu filozofskih diskusija Ibsenova najkontroverznijeg djela.

Ibsen ; Nora Helmer ; filozofska tumačenja

nije evidentirano