hrvatski

BIOORGANSKO ISTRAŽIVANJE KEMIJSKIH PROFILA I MARKERA ODABRANIH VRSTA MEDA

Bioorgansko istraživanje 8 različitih uniflornih vrsta meda je temeljeno na primjeni plinske (GC) i tekućinske kromatografije (HPLC) s ciljem određivanja kemijskih profila i ciljanih organskih spojeva, među kojima su istaknuti potencijalni markeri botaničkog podrijetla. Primjena komplementarnih metoda ekstrakcije (HS- SPME, mikroekstrakcija vršnih para na krutoj fazi ; USE, ultrazvučna ekstrakcija organskim otapalima ; SPE, ekstrakcija na krutoj fazi) je omogućila dobivanje potpunijih kemijskih profila isparljivih i poluisparljivih spojeva. Glavni spojevi identificirani u vršnim parama Taraxacum officinale Weber meda su nitrili, posebice 3- metilpentanonitril (do 29, 9%) i fenilacetonitril (do 20, 9%). Pored nitrila, drugi značajni spojevi vršnih para identificirani u manjem postotku su razgranate alifatske kiseline i norizoprenoidi. Glavni spojevi identificirani u ekstraktima, feniloctena kiselina (do 24, 0%) i dehidrovomifoliol (do 19, 3%), nisu prethodno pronađeni u ovoj vrsti meda. Za razliku od feniloctene kiseline, dehidrovomifoliol se može smatrati karakterističnim spojem za med od maslačka. U kemijskim profilima isparljivih/poluisparljivih spojeva meda Coriandrum sativum L., identificirano je nekoliko korisnih kemijskih markera, posebno cis/trans-anhidrolinalool oksidi (ukupno 5, 9%) u vršnim parama i 3, 4, 5-trimetoksibenzil-alkohol (do 26, 3%) u ekstraktima. 3, 4, 5- Trimetoksibenzil-alkohol se može istaknuti kao specifičan kemijski marker, budući da do sada nije pronađen u drugim vrstama meda. Glavni spojevi vršnih para meda Trifolium pratense L. su izomeri aldehida jorgovana (7, 6%-21, 4%), nakon kojih slijede fenilacetaldehid (10, 1-31, 2%) i benzaldehid (7, 0-15, 7%). Profil vršnih para je važan za karakterizaciju navedene vrste meda, budući da se glavni spojevi ekstrakata, viši alifatski alkoholi i ugljikovodici, mogu povezati sa okolišem i sastavom saća. Glavni spojevi vršnih para meda Satureja subspicata Vis. su fenilacetaldehid (30, 2%) i benzaldehid (23, 8%). Spojevi identificirani u ekstraktima (pentan:dietil-eter, 1:2 (v/v) ; diklormetan) meda Satureja subspicata Vis. su metil-siringat (46, 7% ; 53, 0%, ), manji postotak drugih isparljivih derivata prefenata, te viši alifatski spojevi. Primjećena je značajna sličnost sa kemijskim profilom ekstrakata (pentan:dietil-eter, 1:2 (v/v)) meda Satureja montana L., u kojima je glavni spoj metil-siringat (53, 8%), a potom siringaldehid (18, 9%) i benzojeva kiselina (5, 6%). Hotrienol je glavni spoj identificiran u vršnim parama (75, 9-81, 7%). U vršnim parama meda Satureja hortensis L. identificirani su, hotrienol (22, 8%) i drugi derivati linaloola, benzaldehid (6, 1%), fenilacetaldehid (4, 9%) i nekoliko norizoprenoida, među kojima je safranal (7, 6%) glavni spoj. Glavni spoj identificiran u ekstraktu (pentan:dietil-eter, 1:2 (v/v)), uz ostale derivate benzena, je metil-siringat (54, 7%). HPLC-DAD se pokazala kao korisna metoda koja nadopunjuje dobivene GC-MS/FID rezultate 1. UVOD kemijskog profiliranja uzoraka meda Satureja vrsta. HPLC-DAD analizom, u uzorcima meda Satureja subspicata Vis. je pronađen 3-4 puta viši sadržaj metil-siringata u usporedbi sa drugim Satureja vrstama meda. U Coffea spp. medu identificirani su glavni derivati ksantina (teobromin i kofein HPLC-DAD analizom i kofein GC- MS/FID analizom). Fenilacetaldehid je glavni spoj vršnih para meda Coffea spp. Enantioselektivnom HPLC analizom ekstrakata Galactites tomentosa Moench. meda određen je visok enantiomerni višak (–)-3-fenilmliječne kiseline (e.v. > 95%). Visoka enatiomerna čistoća ovog kemijskog markera može poslužiti u karakterizaciji i utvrđivanju botaničkog podrijetla Galactites tomentosa Moench. meda.

uniflorni med, botaničko podrijetlo, kemijski profili, kemijski biomarkeri, ultrazvučna ekstrakcija organskim otapalom (USE), mikroekstrakcija vršnih para na krutoj fazi (HSSPME), ekstrakcija na krutoj fazi (SPE), GC-MS/FID analiza, HPLC-DAD analiza, enantiomeri, enantioselektivna HPLC analiza, CD/UV detektor, polarimetrijski (OR) detektor, enantiomerni višak

nije evidentirano