hrvatski

Sinteza, strukturna karakterizacija i antioksidativna aktivnost novih amidnih derivata N-supstituiranih benzimidazola

U ovom radu opisana je sinteza novih N- supstituiranih derivata benzamida i metoksi supstituiranih benzamida, karakterizacija njihove strukture te ispitivanje potencijalne antioksidativne aktivnosti ovih spojeva. Sinteze novih amidnih derivata benzimidazola 27-54 provedene su klasičnim reakcijama organske kemije i reakcijama potpomognutim mikrovalovima u nekoliko sintetskih koraka. Aminacijskim reakcijama početnih reaktanata, 1-klor-2- nitrobenzena 1 i 4-klor-3-nitrobenzonitrila 2 pod utjecajem mikrovalnog zračenja, priređeni su N- izobutil-2-nitroanilin 3 i N-supstituirani derivati 3-nitrobenzonitrila 4-6. Redukcijom spojeva 3-6 s SnCl2 × 2H2O priređeni su N- izobutil-1, 2-fenilendiamin 7 i N-supstituirani derivati 3-aminobenzonitrila 8-10. Reakcijama ciklizacije spojeva 7-10 s BrCN u acetonitrilu priređeni su glavni prekursori, N-supstituirani derivati 2-aminobenzimidazola 13-15 i 2-amino-5- cijanobenzimidazola 16-18. Metoksi supstituirani benzoil-kloridi 22-24 priređeni su reakcijama nukleofilne supstitucije iz odgovarajućih karboksilnih kiselina 19-21 s tionil-kloridom u toluenu. Reakcijama kondenzacije benzoilnih klorida 22-25 s N-supstituiranim derivatima 2- aminobenzimidazola i 2-amino-5- cijanobenzimidazola 13-18 te 2- aminobenzimidazolom 26 priređeni su konačni amidni derivati 27-54. Strukture svih novosintetiziranih spojeva potvrđene su primjenom 1H i 13C NMR spektroskopijom dok je produkt 13 dodatno okarakteriziran i masenom spektrometrijom. Ispitivanje antioksidativne aktivnosti novosintetiziranih amidnih derivata benzimidazola 27-54 provedeno je primjenom DPPH i FRAP metode. Prema dobivenim rezultatima, najbolju inhibiciju DPPH· radikala pokazuju produkti 31, 44, 39, 42, 36 i 45, dok prema FRAP metodi najveću aktivnost pokazuju spojevi 37, 53 i 36. Uspoređujući vrijednosti antioksidativne aktivnosti u obje metode, najaktivniji spoj je N-metil-5(6)- cijanobenzimidazolil supstituirani derivat 36 s jednom metoksi skupinom. Najveći utjecaj na povećanje aktivnosti sintetiziranih spojeva ima izobutilni supstituent na N atomu benzimidazolne jezgre.

aminacija ; benzamidi ; benzimidazoli ; antioksidativna aktivnost ; DPPH metoda ; FRAP metoda

Ovaj rad je izrađen na Zavodu za organsku kemiju Fakulteta kemijskog inženjerstva i tehnologije pod mentorstvom prof. dr. sc. Marijane Hranjec i neposrednim voditeljstvom Anje Beč, mag. appl. chem., u sklopu projekata Hrvatske nacionalne zaklade 4379 Istraživanje antioksidativnog djelovanja benzazolskog skeleta u dizajnu novih antitumorskih agensa.