hrvatski

Osobine ličnosti u veterana s posttraumatskim stresnim poremećajem

Dosadašnja istraživanja su dokazala da više od 45% ratnih veterana s PTSP-om zadovoljava kriterije za jedan PL, dok oko 16% veterana ima 2 ili više PL. 2013. godine APA je objavila DSM-5 u kojem se predlaže novi, alternativni model PL za DSM-5. Kriteriji za PL prema ovom modelu su poremećaji u funkcioniranju i prisutnost patoloških osobina ličnosti koje se ispituju pomoću upitnika PID-5. Patološke crte ličnosti su negativni afektivitet, odvajanje (eng. detachment), antagonizam, dezinhibicija i psihoticizam. Ovaj model nije još istraživan na populaciji hrvatskih ratnih veterana s PTSP-om. U istraživanju provedenom u KBC Rijeka na uzorku od 31 veterana s PTSP-om ispitivali smo osobine ličnosti pomoću PID-5. Rezultate smo uspoređivali s istraživanjem provedenim na američkim ratnim veteranima s PTSP-om i bez PTSP-a (James LM i dr.) i potvrdili smo kako ratni veterani s PTSP-om iskazuju veći stupanj patologije ličnosti i povišene vrijednosti u svim crtama ličnosti. Posebno su izraženi negativni afektivitet, odvajanje i psihoticizam dok je kod američkih ratnih veterana slabije izražen negativni afektivitet, a visoke vrijednosti u domeni dezinhibicije. Proučavajući udjele osobine ličnosti u cjelokupnoj ličnosti izraženi su redom negativni afektivitet, odvajanje, psihoticizam, dezinhibicija te antagonizam dok su kod veterana bez PTSP-a izraženiji dezinhibicija i antagonizam. Negativni afektivitet i odvajanje su primarno internalizirajuće domene i stoga zaključujemo kako hrvatski ratni veterani s PTSP-om češće imaju komorbiditet s internalizirajućim psihičkim poremećajima (depresija) te veću učestalost izbjegavajućeg, opsesivno-kompulzivnog i shizotipnog PL. Alternativni model PL za DSM-5 pruža priliku za bolji, individualni pristup pacijentu te za razumijevanje i liječenje prisutnih komorbiditeta, što se ne odnosi samo na PL nego na sve psihijatrijske poremećaje.

posttraumatski stresni poremećaj, osobine ličnosti ; veterani

nije evidentirano