hrvatski

Strategije primanja, proizvodnje i učenja jezika u učenika J3 dječje dobi Empirijska studija u osnovnoškolskoj nastavi stranih jezika

Spoznaje istraživanja ovladavanja trećim jezicima pokazuju da međusobna povezanost i varijabilnost jezičnih sustava u umu višejezičnika otvaraju višestruke i višesmjerne mogućnosti transfera jezičnih znanja između J1, J2 i J3 u dekodiranju i enkodiranju značenja na leksičkoj, sintaktičkoj i tekstnoj razini. Način na koji i mjera u kojoj se višejezičnici koriste tim mogućnostima usko su povezani s njihovim strategijama obrade, proizvodnje i učenja jezika. Istraživanjima u tom području utvrđeno je sljedeće: a) traženje sličnosti tipična je strategija jezične obrade i proizvodnje u učenika J3 (Török & Jessner, 2017), b) učestalost uporabe strategija recepcije i produkcije značenja veća je u ispitanika izloženih ciljanom inputu za osvještavanje procesa i strategija ovladavanja trećim jezicima (Behr, 2007), c) repertoar strategija učenja jezika povećava se s brojem jezika u višejezičnom sustavu pojedinca (Mißler, 1999) i d) učenici J3 rabe i specifične „višejezične“ strategije učenja (Bär, 2009). Pritom je poglavito riječ o spoznajama vezanima uz adolescente i odrasle. S ciljem stjecanja uvida u osnovne procese jezične recepcije i produkcije te s njima povezane strategije učenja jezika u dječjoj populaciji provedeno je istraživanje uz pomoć specifično razvijenog upitnika. Uzorak je obuhvatio 700 učenika osnovne škole (4.-7. r.) kojima je J1 hrvatski, a koji u školskom kontekstu uče dva strana jezika – engleski i njemački, i to kao J2 od 1. odnosno kao L3 od 4. razreda. S obzirom na ključnu ulogu J3 za razvoj specifičnih strategija u višejezičnika, pošlo se od osnovne hipoteze da će se s godinama usporednog učenja obaju stranih jezika proširivati repertoar strategija te da će rasti učestalost njihove uporabe. Preliminarnim rezultatima istraživanja ta je hipoteza potvrđena te je utvrđena pozitivna korelacija u učestalosti uporabe među svim ispitivanim tipovima strategija. Nadalje, identificirana je povezanost između školskog uspjeha i učestalosti uporabe strategija recepcije, produkcije i učenja jezika, što upućuje na razlike u odabiru i uporabi strategija između uspješnijih i manje uspješnih učenika. Na toj se osnovi mogu formulirati određene glotodidaktičke preporuke za strukturiranje procesa primanja i proizvodnje značenja u nastavi stranih jezika u konstelaciji konsekutivnog ovladavanja trećim jezicima.

višejezičnost, strategije primanja i proizvodnje jezika, strategije učenja, J3, nastava stranih jezika

nije evidentirano