hrvatski

Aktivnost enzima etoksiresorufin O-deetilaze (EROD)u jetri riba iz rijeka Shkumbina i Erzena, Albania

Aktivnosti oksidaza mješanih funkcija (OMF) kao što je EROD, izmjerena je u ribama iz rijeke Shkumbina i Erzena, i u ribama iz akumulacije Tiranskog jezera. Izmjereno je značajno povećanje enzimske aktivnosti EROD u različitim vrstama na relevantnim mjestima rijeke Shkumbina, Erzena i na akumulaciji Tiranskog jezera. Te su aktivnosti bile in vitro inhibirane s 7, 8-benzoflavonom, selektivnim inhibitorom metilholantren-inducibilnih oksidaza mješanih funkcija citokroma P-450, što znači da su ribe u vodama rijeka Shkumbina i Erzena, kao i u vodama akumulacije Tiranskog jezera, bile izložene inducerima metilholantrenskog tipa. Najveća indukcija enzima EROD izmjerena je kod postaja u blizini ušća obadviju rijeka, dok aktivnost EROD na uzvodnim postajama postepeno pada i u blizini izvora izmjerena je najniža aktivnost. Aktivnosti enzima EROD upravo su proporcionalne komunalnom opterećenju na pojedinim segmentima ovih rijeka izraženo u ekvivalentima stanovnika. Stoga, mjerenjem aktivnosti EROD u jetri riba može se dobiti važna informacija o sadržaju ksenobiotika u onom segmentu rijeke odakle su ribe ulovljene. Budući da je indukcija OMF potvrđena kao najbolji biomarker izloženosti, te da je karakterizacija izloženosti najvažniji dio u procesu procjene okolišnog rizika (eng. Environmental Risk Assessment), naša otkrića visine indukcije EROD u jetri riba u različitim segmentima rijeke Shkumbina i Erzena, kao i u jetri riba iz akumulacije Tiranskog jezera, pružaju jedan objektivni i mjerljiv parametar za procjenu razine toksičnih ksenobiotika u ovim vodama. Dakle, ovaj biomarker može poslužiti kao korisno oruđe za upravljanje okolišem Državnoj upravi Republike Albanije.

ribe; policiklički aromatski ugljikovodici; citokrom P450; organsko onečišćenje; enzim; etoksirezorufin-O-deetilaza; oksidaze mješanih funkcija

nije evidentirano